Er was voor Jozef en Maria geen plaats in Bethlehem en daarom moesten ze uitwijken naar het omringende platteland, dat Efratha werd genoemd. Wat jammer dat daarmee geen plaats was voor Jezus. Toch was al voorzegt, zonder dat David het mogelijk wist, dat dit buiten de stad van David zou zijn in Efratha’s velden. Is er bij jou wel plaats? Laten we onbekendste en toch meest overtuigende Messiaanse Psalm eens bekijken…
Schriftlezing
- Psalm 132
- Lukas 2:16
Zingen: Ik kniel aan Uwe kribbe neer
Opname van de dienst: Gevonden in Efratha
Efratha in de Psalmen
Wie twee weken geleden had opgelet tijdens de dienst ‘Zie, Ik kom naar u toe!’ Dan weet je over welke tekst het waarschijnlijk gaat. Opnieuw een Bijbeltekst waar je waarschijnlijk niet eerder met Advent of Kerst uit hebt horen preken. De tekst van vandaag is:
Zie, wij hebben het gehoord in Efratha, hem gevonden in de velden van Jaär
Psalm 132:6
Wie zijn woning?
Hoogst waarschijnlijk staat er in jouw Bijbel dat de ‘ark’ of de ‘kist’ in Efratha. De keus is begrijpelijk, maar het staat er niet. Een onbekende dichter leefde in de tijd van David. En de Ark van God verbleef op dat moment in Kirjath-Jearim. Maar als we de Psalm goed lezen, dan kan je nagaan dat hier niet ‘ark’ hoort te staan. Het voorgaande vers (Ps 132:5) ging over Machtige van Jakob. In het volgende vers (Ps 132:7-8) gaat over ‘Zijn woning’. Nu woont een persoon ergens en geen voorwerp. In vers 8 roept de dichter Jahweh op te staan. En dan noemt hij de Ark des Verbonds. Maar de ark kan toch niet opstaan? Nee. Maar boven de ark ruste de heerlijkheid van God.
Jaär
Hoe weet ik dat het daar over gaat? Wel, in de tekst wordt het plaatsje Jaär genoemd. Maar die plaatsnaam bestaat helemaal niet. Dat klopt, het is namelijk een verkorte naam voor Kirjath-Jearim. Net zo als wij ’s Gravenhagen afkorten naar Den Haag en ’s Hertogenbosch naar naar Den Bosch. Jaär was ooit zo’n 1500 inwoners groot. Een kleine stad dus. Eleazar een priester bezat een huis, boven op een heuvel in het buitengebied van Kirjath-Jearim in de richting van Bethlehem. Oorspronkelijk hete deze stad Baäla (1 Kronieken 13:6) Nadat de Filistijnen de Ark des Verbonds hadden geroofd, kwamen ze er achter dat God dit niet dulden. (1 Samuel 5) Uit angst sturen ze de ark op een ossenkar terug en deze wordt opgevangen door een paar boeren in Kirjath-Jearim. (1 Samuel 6)
Efratha
Vorig jaar heb ik jullie uitgelegd dat de hele vlakte rond Bethlehem tot aan Jeruzalem, tot aan de Jordaan, Efratha werd genoemd. Dit betekend ‘het vruchtbare land’. Heden ten dage bestaat het Palestijnse dorpje in de West Bank Efrath. Deze naam herinnert nog aan de oude benaming van het grote graasgebied voor de schaapherders. Dit gebied was gereserveerd voor schaapherders die schapen fokte voor de offerdienst, aangezien dit het meest vruchtbare landsdeel in Israël was. Zo heb je een beetje een idee, waarom deze twee plaatsen worden benoemd in deze Psalm.
De Messias in Efratha
Voordat ik verder ga op deze tekst, wil ik je aandacht eerst richten op vers 10, daar lezen we:
Wijs het aangezicht (soms vertaald met gebed) van Uw gezalfde niet af omwille van David, Uw dienaar.
Psalm 132:10
Misschien niet gelijk een opvallend vers. Nou, eigenlijk wel. Want logischer wijs wordt normaal in deze psalm met gezalfde David bedoeld. Maar het is niet logisch om te bidden: Wijs het aangezicht van David, Uw gezalfde niet af omwille van David. Daar wordt iemand anders bedoeld. Meest voor de hand liggend is dat de dichter een priester was. De bekende Bijbelverklaarder Däschel, meent dat dit koning Salomo was, maar dat is niet logisch, aangezien de Ark toen al in Jeruzalem was en David niet meer leefde, toen Salomo koning was. We kunnen gezien de tekst rustig aannemen dat dit de priester Eleazar was of één van zijn zonen.
Weet je welk Hebreeuwse woord er voor ‘gezalfde’ wordt gebruikt? Zie hier weer een . Het gaat hier dus over de komst van de Grote Messias. Hoe werd Hij genoemd: Jezus Christus. En ‘Christus’ is het Grieks voor ‘gezalfde’. Zie hoe de cirkel rond is. Dit wetende, kunnen we dus zeggen dat Psalm 132 een Messiaanse psalm is. Dan hoef ik mij verder ook niet meer te verdedigen om dit als een psalm over Jezus’ geboorte te zien.
De kerststal in Efratha
Laten we terugkeren naar het Kerstevangelie. Toen Jozef en Maria in Betlehem aankwamen, wilde ze onderdak zoeken. Maar de herbergen zaten vol of men suggereerde dat er geen plek was. Zo staat de hoogzwangere Maria letterlijk op straat. En teneergeslagen verlaten ze Bethlehem. Blijkbaar was in de hele stad geen enkel onderkomen te vinden. Ze trekken het veld in, totdat ze een stal zien. Ik vind het altijd idyllisch om op plaatjes te zien dat ze in een grot zaten of een stal met een strodak. Helaas was de praktijk dat een stal meestal een ommuring was, met één ingang en geen dak er op. Soms zat er aan de muur een afdakje, maar meer ook niet. Daar werd Jezus geboren. Hoogstwaarschijnlijk in de open lucht, alleen beschut tegen de wind en wilde dieren.
Geen plaats in de herberg
Er was geen plaats in de herberg, nog in één van de huizen van Bethehem, zodat ze moesten uitwijken naar de velden van Efratha. Even als nu zoekt Jezus onderdak, een plaats om te verblijven. Hij zoekt een plaats in jouw hart. Is dat wat jij verlang? En wat doe je daarvoor? Weet je wat de psalmdichter schrijft:
Ik ga mijn huis niet binnen, ik leg mij op mijn bed niet neer; ik gun mijn ogen geen slaap; mijn oogleden geen sluimer, totdat ik voor de HEERE een plaats heb gevonden.
Psalm 132:3-4
Als je nu vanavond naar bed gaat, vraag je dan eens heel oprecht af: Woont de Heere op dit ogenblik in mijn hart? Als het antwoord is: “Nee, en daar heeft Hij ook nooit gewoond” Stap dan niet in je bed. Kniel dan neer en bidt, totdat de vrede neerdaalt in je hart en je zeker weet dat Hij is binnengetreden.
Mogelijk zeg je “Ja, voorheen wel, maar ik merk het nu niet”. Dan geldt precies hetzelfde! Ga niet naar bed, maar bidt: “Keer terug, HEERE, red mijn ziel, verlos mij, omwille van Uw goedertierenheid” Psalm 6:5 of nog zo’n gebed: “Keer terug, HEERE, hoelang nog? Laat het U berouwen over Uw dienaar!” Psalm 90:13 of: “O God, U hebt mij verstoten (voor je gevoel), U hebt mij gebroken, U bent boos op mij geweest; keer terug!” Psalm 60:3 Maak plaats in jouw herberg, voordat je gaat slapen. Want als je dan gaat slapen, dan maakt het niet meer uit of je nog wakker wordt.
God wil in jouw hart wonen
Want als Hij op dat moment in jouw hart woont, zal je na dit leven ook bij Hem wonen. Ik weet dit zeker, omdat dit Zijn verlangen is. Het is zo mooi dat Gods, Jezus, verlangen is om in jouw hart te wonen. Misschien voelt dat onwaardig. Als je het gevoel hebt dat je het verdien, dan kan ik je op een briefje geven, dat je hart leeg is. Nee, Hij verlangt naar een onwaardig hart. Luister maar hoe Hij Zijn verlangen uitspreekt naar jouw beestenstal:
Keer terug, afkerige kinderen, Ik zal u van uw afdwalingen genezen.
Jeremia 3:22
Mooi he? Als jij verlangt dat Hij terugkeert in jouw hart om de hemelse vrede en zaligheid te ontvangen, dan is het gelijk ook Zijn verlangen dat jij naar Hem terugkomt. Herken je zo’n situatie in het gewone leven? Twee geliefde hebben ruzie gekregen. Ieder zit op zijn eigen plekje, achter een gesloten deur. Beide zijn verdrietig smachten er naar dat er op de deur wordt geklopt of de telefoon gaat en je die vertrouwde stem hoor. En beide zijn zo dwaas om met een gebroken hart op elkaar te wachten, naar elkaar te smachten.
Nu heeft God geen ruzie met jou gemaakt, maar jij met Hem. Daarom voel je die leegte. Je hoeft niet te hopen of Hij terug wil komen. Dat heeft Hij al tegen je gezegd: “Keer terug, afkerig kind, Ik zal je van je afdwalingen genezen!” Jeremia 3:22 Als de Vader uit de gelijkenis van de Verloren Zoon, staat Hij reeds op de uitkijk. Wat van puinhoop het ook in je leven is, Hij strekt zich in genade naar jou uit! Hij wil in jouw stal geboren worden! Lees het maar in de Psalm:
Dit is, zei Hij, Mijn rustplaats tot in eeuwigheid, hier zal Ik wonen, want naar jou heb Ik verlangt
Psalm 132:14
Heb je van Hem gehoord in Efratha?
Het nut van hardop de Bijbel lezen
In onze tekst staat “Wij hebben het gehoord in Efratha”. Mogelijk denk je wel dat dit weinig inspirerende woorden zijn. Als je dat gevoel heb bij een tekst, moet je het hardop lezen. Zo wie zo is het beste de Bijbel hardop te lezen, ook al ben je alleen. Dit is een ongeschreven regel in het Jodendom en niet voor niks. Speel dan eens met de . Ik zal een voorbeeld geven: Een tekst waar een verkeerde uitleg aan wordt gegeven, is als Paulus bij koning Agrippa is. De koning zegt, nadat Paulus een preek heeft gehouden: “U overtuigt mij bijna een christen te worden.” Handelingen 26:28. Ik heb menig prachtige preek gehoord over, bijna geloven en toch verloren gaan. Deze preken zijn waardevol geweest, dus daar doe ik niets van af.
Maar geef nu eens een sarcastische toon hieraan. “U overtuigt mij bij—na een christen te worden” Dan krijgt het de strekking: “Ja hoor, leuk geprobeerd, maar je geloof toch niet dat ik daar intrap!” Een tweede reden om hardop te lezen is dat je veel beter de stof onthoud. Daar is gewoon een hele wetenschappelijke verklaring voor, die men 4000 jaar geleden in China al hadden onderzocht en tot heden in de wetenschap wordt gehanteerd. Als je voor jezelf leest, onthoud je 10%. Lees je het hardop, dan hoor je het ook en onthoud je 50%. Schrijf je ook nog er wat van op, loopt dit op naar 70%. Nu kan het bij de Bijbel niet altijd, maar het daarna in de praktijk brengen verhoogt het zelfs naar 90%! Maak er eens een uitroep van: Ik heb het zelf gehoord!
Lezen: 10% onthouden
Horen: 20% onthouden
Zien: (plaatje, dia, video): 30% onthouden
Hardop lezen (lezen en horen): 50% onthouden
Hardop lezen en zien: 70% onthouden
Doen: 90% onthouden
Ik heb het zelf uit Zijne mond gehoord
Het is een vreugde uitroep: Wij hebben van Hem gehoord in Efratha! Voel je die blijdschap, dat verlangen? Ik weet zeker dat de herders, mogelijk onwetende, deze exacte woorden hebben gebruikt. Ja, wat meer is, zij waren verder ingeleid in Gods openbaring, want zij hadden niet alleen van Hem gehoord, als van een gerucht. Maar ze hadden van Hem gehoord van de aartsengel Gabriël. Ze hadden van Hem gehoord, door wat de bescheiden Maria hun had verteld. Waarschijnlijk heeft Jozef ook wel met hen gesproken, maar we lezen in de Bijbel geen enkel woord van Jozef. Daarbij hadden ze Hem ook nog eens gezien. Zij waren ware getuigen. En nu stroomt hun hart en mond over: Wij hebben van Hem gehoord in Efratha!
Wanneer was jouw laatste ontmoeting met Jezus? Stroomde je toen niet over? Toen Ik Hem had ontmoet, lukte het mij niet stil te zijn en liep ik hardop op straat te zingen, terwijl ik naar de winkels liep:
Jezus leeft in eeuwigheid.
Zijn Sjaloom wordt werkelijkheid.
Alle dingen maakt Hij nieuw.
Hij is de Heer van mijn leven!
En dan hield ik weer mijn mond, om even later er weer achter te komen, dat ik Hem al weer hardop aan het verheerlijken was. En we moeten ook niet inhouden. Als wij vrijmoediger onze blijdschap en getuigenis zouden laten klinken, zouden er ook meer tot het Kind van Bethlehem worden getrokken. We weten niet of er iemand is gekomen op het getuigenis van de herders. Dat wil niet zeggen dat er niemand kwam. We lezen wel dat ze zich er over verwonderde. Lukas 2:18
God loven en verheerlijken
En wat deden de herders nu nadat ze dit aan iedereen hadden gezegd: Wij hebben van Hem gehoord in Efratha!?
De herders keerden terug en zij verheerlijkten en loofden God om alles wat zij gehoord en gezien hadden, zoals tot hen gesproken was.
Lukas 2:20
Zie je hoe dit helemaal samenvalt met onze tekst? Alle werkwoorden uit de tekst: verheerlijken, loven, gehoord en gezien! Dit is de uitwerking van Jezus horen en zien: Je gaat God verheerlijken en loven! Waarom staat er niet dat ze Jezus gingen verheerlijken? Omdat het God is die Hem als Verlosser heeft gezonden. Het is Gods genade dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft! Johannes 3:16 Het was Gods perfecte Kerstcadeau aan de wereld. Hij kon niet aanzien hoe de wereld naar de verdoemenis ging. Zijn volmaakte creatie, was veranderd in een puinhoop. Niet omdat Hij het niet goed had gedaan, maar omdat de mens belust was op macht, geld en seks.
En de aanleiding om Hem te verheerlijken en loven, is nog geen eens in de eerste plaats, vanwege je bevrijding, maar alleen al de aanblik van het Kind. Op dat moment voel je dat Hij alles weet en begrijpt en geen veroordeling is. Toen ik Hem ontmoette voelde ik zoveel liefde, gezag en ontzag. Zo verheven en toch zo dichtbij!
Gevonden in de diepte van Efratha
Nu is er een tegenstelling in de tekst. Als er wordt gesproken over Efratha, dan gaat het over de vlakte. Het dieper gelegen land. Vaak denken we dat we eerst goed moeten zijn, voordat we Jezus kunnen ontmoeten. Maar de herders hadden niet de gelegenheid om naar huis te gaan en hun zondagse kleren aan te trekken. Ze kwamen daar in hun verachtelijke herderskleding. Hoe mag je dit Kind ontmoeten? Zoals je bent. In al je onvolmaaktheden.
- Hij is je Verlosser en waar zou Hij je van moeten verlossen, als je dit zelf al hebt gedaan?
- Hij is je Redder, maar waar moet Hij je van redden, als je jezelf prima kunt redden?
- Hij is je Bevrijder, maar waarvan moet Hij je bevrijden, als jij je niet gebonden voelt?
- Hij is je Zaligmaker, maar wat valt er zalig te maken, als je meent waarlijk gelukkig te zijn?
Kom in de diepte van je leven tot Hem!
Heb je Hem gevonden in de velden van Jaär?
Dan komen we bij het tweede deel van onze tekst: Wij hebben Hem gevonden in de velden van Jaär! Deze tweede vreugde-uitroep is een tegenstelling op de voorgaande zin. Zoals in het begin aangegeven is Jaär de afkorting van Kirjath-Jearim. Dit betekend plaats in de hoogte of stad op de heuvel. Het uiterste puntje van Efratha. Hieruit kunnen we twee symbolische betekenissen halen. In aansluiting op Jezus vinden in de diepte van je leven, kun je hieruit ook uit leren dat je in elk opzicht kunt komen als je bent. Want ook als het je schijnbaar goed afgaat, is er plaats voor jou. Je hoeft geen wrak te worden om bij Hem terecht te kunnen. Er kwamen herders (Lukas 2:8-20) en vorsten (Mattheüs 2:1-11). De Wijzen hoefde hun status niet af te leggen, om Hem te mogen begroeten.
Een ander aanblik
In de tweede plaats is er een geheel ander perspectief. Hoewel de herders kwamen in hun eenvoud en het Koningskind vonden in een beestenstal in Efratha, zagen zij wat anders. Wie in Christus ogen blikt, wordt opgetrokken in hemelse sferen. Nee, je ziet mogelijk geen andere omgeving, dan waar Hij je verschijnt, maar Hij is omringt met heiligheid en zaligheid. Zelfs een varkensstal zou nog plaats van zalig geluk zijn. De goddelijke heerlijkheid en heiligheid vervuld alles. De engelen zongen: Ere zij God in de hoge! Lukas 2:14 Zo is het ook als je Hem vind, dan ben je voor een ogenblik mee opgenomen in de hoge. En dat resoneert nog dagen en weken door in je gemoed. Daarom zal je God verheerlijken en prijzen.
Dit ebt wel weg, omdat de herinnering vervaagt. Maar straks mag je Jezus voor eeuwig aanschouwen en zul je steeds opnieuw worden vervuld met dat zalige gevoel en zul je niet anders kunnen en willen, dan steeds opnieuw God te verheerlijken en prijzen.
Neerbuigen voor de voetbank van Zijn voeten
Wij zullen zijn woningen binnengaan,
Psalm 132:7
wij zullen neerknielen voor de voetbank van zijn voeten.
In onze Psalm 132 wordt een hemels aanblik gegeven. Een Koning die verschijnt in Efratha. Volg de beschrijving maar: Een koning was gezeten op een hoge troon. Deze troon was zo hoog dat zijn voeten de grond niet kon raken en was er een sierlijke voetenbank nodig, om zijn voeten op te laten steunen, als hij op zijn troon zat. Als je in eerbied op de grond neerknielde en je boog voor de koning, kon je vlak voor de troon neerbuigen, maar je ogen konden niet de voeten van de koning zien. Zo kunnen wij de heerlijkheid van God ook niet aanzien en leven. En toch mogen we zo dichtbij komen, dat we ons kunnen neerleggen voor de voetbank van Zijn voeten.
Efratha en Jaär in Hemelsperspectief
Waarom noem ik dit een hemels aanblik? Omdat je mogelijk in het huis van Eleazar kon komen om te bidden. Maar de kamer waar de Ark des Verbonds stond, kon en mocht je niet betreden. Ook in de tabernakel, mocht je zelfs de voorkamer, die het heilige werd genoemd niet betreden. Waar mocht je bidden? In het voorhof. De Heerlijkheid van de HEERE was boven de Ark. En zo was het wel of je neerknielde en God niet kon zien, maar zo nabij als in de Psalm beschreven, was in de gehele tempeldienst onmogelijk. Dit moet dus wel een hemels perspectief zien.
Kan jij je dit voorstellen? Ik niet. Ik kreeg letterlijk kippenvel toen ik dit overdacht. Hoe zal het zijn om Gods troonzaal te betreden. Alleen het idee om tussen de engelenwachters door te blikken die de deur van de hemelse troonzaal staan, lijkt mij al onmogelijk en heilig om te doen. Laat staan dat je daardoor naar binnengaat en al Gods glorie ziet. Maar daar blijft het niet bij, je moet of mag naar voren treden tot voor Gods troon. Dan zegt Hij: Kom, dichterbij tot je aan Zijn voetbank bent gekomen.
Laten we daar in de grootste aanbidding en voor heilig ontzag en vreugde neerbuigen en Hem aanbidden. Wat een genade als dat mag! We weten ook dat Hij Zijn vijanden zal maken tot de voetbank van Zijn voeten. Maar als we daar van zonden bevrijd, dankzij het Kerstkind mogen neerknielen is er niets te vrezen. Dus sta aan de goede kant!
De belofte zal niet worden verbroken
Jezus belooft als de eeuwige Koning
Aan het einde van deze Psalm klinkt een belofte die meerdere keren in Gods Woord is gedaan, maar in deze Kerstpsalm (Psalm 132) meer dan op zijn plek is. Ja, meer dan een belofte, God heeft dit met een heilige eed bekrachtig en heel de aarde is daar al 3000 jaar getuigen van. In de Kerstnacht werd troonopvolger en eeuwige Koning Jezus geboren. Lees maar:
De HEERE heeft David in waarheid gezworen, Hij zal daar niet van afwijken: “De Vrucht van uw schoot zal Ik op uw troon zetten. Daar zal Ik voor David een Hoorn doen opkomen en voor Mijn Messias een lamp gereedmaken. Ik zal Zijn vijanden met schaamte kleden, maar op Hem zal zijn diadeem schitteren”.
Psalm 132:11, Psalm 132:17
Misschien zeg je: In vers 17 stond bij geen Messias en je zit met hoofdletters te spelen! Nee, dat doe ik niet. Eleazar – wie zijn naam profetisch is ‘God heeft geholpen’ – gebruikt hier opnieuw in het Hebreeuws het woordje messiach. Ik wil je hiervoor weer meenemen naar het Kerstevangelie. Wat zegt Elisabeth, zodra Maria haar huis binnenstapt?
Elisabeths woorden voorzegd
Gezegend ben je onder de vrouwen en gezegend is de vrucht van je buik!
Lukas 1:42
Het was logischer geweest als Elisabeth had gezegd: Gezegend is het Kind dat je draagt! of: Gezegend is je Zoon! of: Gezegend is je zwangerschap! Nee, dat deed ze niet. Het was veel gangbaarder om over de vrucht van het land, de vrucht van de wijnstok, enz te preken. Maar haar tong werd door de Heilige Geest geleid, even als het kind dat in haar buik op dat moment opsprong.
Zacharia’s lofzang voorzegd
En hoe frappant, als de tong van haar man Zacharia wordt losgemaakt, zodat hij niet langer stom is, staat dat ook Hij door de Heilige Geest begint te profeteren. Wat is het eerst wat hij begint te zingen:
Gezegend is de Heere, de God van Israël, want … Hij heeft een Hoorn van zaligheid voor ons opgericht in het huis van David, Zijn knecht!
Lukas 1:68-69
Je moet toch het 1e Verbond verdraaid goed kennen, om het Kerstevangelie met zulke subtiele bewijzen te doorrijgen. Het is onmogelijk dat Lukas de Schriften zo goed kende. Hij was een Syriër die in zijn geboorteland door de zending tot geloof gekomen. Hij was een hellenist (iemand van de Griekse moderne school) en arts met goede politieke en diplomatieke banden. Niet bepaald dus een Joodse rabbijn.
Johannes de Doper voorzegd
Hoewel er nog zoveel over valt te zeggen, wil ik een laatste lijn met het Kerstevangelie uit deze tekst onderstrepen. Eleazar zegt: “Daar zal Ik voor Mijn Messias een lamp gereed maken”. De sneller denker zal opmerken dat die lamp Jezus niet kan zijn, want als de Messias het onderwerp is, dan is Hij niet ook de lamp, hoewel Hij wel het Licht der Wereld werd genoemd. Pak in je Bijbel dan een Johannes 5:35 erbij. In dit hoofdstuk komen ze met de Heere Jezus debatteren over Zijn autoriteit, en dan verwijst Hij naar Johannes de Doper en zegt Hij:
Hij was de brandende en lichtgevende lamp, en u hebt u voor een korte tijd in zijn licht willen verheugen. Maar Ik heb een getuigenis groter dan van Johannes!
Johannes 5:35-36
De meest overtuigende Messiaanse Psalm
Ik zou nog zoveel meer willen zeggen over Zijn koningschap, de Hoorn, het diadeem, enzo. Maar dit vers bevat al weer stof voor een hele preek, dus zal ik het hier bij laten en afronden.
Had jij ooit gedacht dat er een Psalm was waar het Kerstkind centraal staat en de herders in Efratha, de engelen, Maria, Elisabeth, Zacharias en Johannes, alle aan bod zouden komen, zonder dat dit hoeft te worden vergeestelijkt of vergezocht is? En keer op keer blijkt de Heilige Geest hierin de leidende rol in te spelen. Daarbij heeft – naar mijn stellige overtuiging – de minst bijbelsonderlegde evangelist, bijna alle bewijzen aan, opnieuw geleid door de Heilige Geest. En wie is in al deze teksten de sprekende partij geweest? De Vader in de hemel.
Ik was verbijsterd van verwondering. Het Kerstverhaal is niet in elkaar geknutseld door de eerste christenen. Het christendom was geen nieuwe religie. Zij was hetzelfde jodendom als in Davids dagen. Laten wij dan ook stoppen om deze als 2 verschillende geloven te behandelen. Weet je wat dit wel was? De Gods absolute waarheid en de hoop voor huis van Jakob en het Licht dat uitstraalt in de wereld!
Amen
Geef een reactie