Goed Nieuws! Dat is een modern kerstliedje. Goed Nieuws is waar iedereen op zit te wachten. Vandaag wil ik met jullie delen over de Vreugdebode of Boodschapper van Goed Nieuws. God had vreugdeboden op de planning staan en men zat er niet op te wachten, gek genoeg. Daarom stuurt Hij uiteindelijk dé Vreugdebode. Dat is waarom de engelen in Efratha’s velden uit de hemel kwamen. Duizenden boden kondigen de Vreugdebode aan!
Schriftlezing
- Jesaja kondigt de Vreugdebode aan: Jesaja 41:25-28
- Daniël getroost door Gabriël: Daniël 8:15-19
- Zacharias ontmoet Gabriël: Lukas 1:8-12, Lukas 1:18:19
- Aankondiging van Jezus’ geboorte: Lukas 1:26
- De herders in Efratha’s velden: Lukas 2:8-14
Zingt: Komt alle tesamen, jubelend van vreugde
Uitzending van de preek: De Vreugdebode
Inleiding op de Vreugdebode
Tot de dag van vandaag heten kranten nog een gazet, telegraaf of bode. Voordat de krant er was, werd het nieuws verspreid door een bode. Een fitte vent die rennend of te paard het nieuws van de ene naar de andere stad bracht. Dat kon goed en slachtnieuws zijn. Uit een specifiek bijbelverhalen (2 Samuël 18:19-28, 1 Kon 1:1-2) kan ik opmaken dat er bode waren die zich specialiseerde in goed of slechtnieuws. Je had dus specifiek mensen die een vreugdebode waren. Goed Nieuws brengers. Weet je hoe die met een mooi woord heten? Evangelisten
Wat is voor jou een vreugdebode? Als de Postcodeloterij voor je deur staat? Degene die je kwam vertellen dat je kindje gezond is geboren? De arts die je verteld dat ze het middel hebben om je te genezen? Tja, er zijn best veel dingen die ons vreugde kunnen bieden, dus ook vele kunnen een vreugdebode voor ons zijn.
Vreugdebode: Brenger van Goed Nieuws
Rond Kerst valt nogal eens de term Evangelie of Kerstevangelie. Het Goede Nieuws. God zond Zijn profeten keer op keer uit. Het volk kreeg het idee dat dit bode waren die zich hadden gespecialiseerd in slecht nieuws. Hetzelfde idee kan je tegenwoordig ook van de krant hebben. Maar het was helemaal niet het geval dat God profeten gebruikte om slecht nieuws te brengen. Dat ze dit wel deden, had alleen te maken met de keuzes die de mensen zelf maakte. Als een land kiest voor een oorlog, kan je niet de nieuwsbrenger verwijten dat hij slecht nieuws brengt. Hij brengt alleen maar de actuele realiteit. Dat is precies de betekenis van het Franse woord ‘courant’, waar ons woord ‘krant’ van is afgeleid.
Hiermee belanden we midden in het Kerstverhaal. Het donker van de nacht wordt uiteengescheurd in Efratha’s velden als een engel glanzend licht verschijnt en zegt: Zie, ik verkondig u grote blijdschap die voor alle mensen wezen zal! Luk 2:10 Het Griekse woordje ‘laos’ gaat niet over 1 volk, maar is de brede term voor mensen. Deze engel werd een vreugdebode, die de actualiteit bracht: Vandaag is voor u geboren: De Zaligmaker! Luk 2:11
Wie was ‘de engel’?
Mogelijk heb je wel eens afgevraagd: Wie was die engel die met de herders sprak? Vrijwel zeker kunnen we zeggen dat dit opnieuw de engel Gabriël was. Hij draagt namelijk alle kenmerken:
- Hij kondigt een groot gebeuren aan (de geboorte van Jezus)
- Hij gebruikt de woorden die hij gebruikt in alle situaties waar hij bij naam wordt genoemd: ‘Vreest niet, want…’
- Hij wordt gezonden tot uitverkorenen van God (in dit geval de herders)
- Hij wordt omringt door een groot licht. Een gegeven dat niet vanzelfsprekend is bij alle engelen.
Een opvallend detail is dat de aanduiding ‘engel’ boodschapper van God of vreugdebode betekend. Toen Israel werd uitgeleid uit Egypte, ging Gods engel voor hen heen. En even als we met meer thema’s dit jaar hebben gezien, begint en eindigt de Bijbel met engelen, de vreugdebodes van God.
De aartsengel Gabriël
Ook in Daniël 8 en 9 verschijnt hij ook bij naam in de Bijbel. Volgens de Talmoed ging Gabriël en Michaël samen met God naar Abraham toe, om het oordeel over Sodom en Gomorra aan te zeggen. Gabriël gaat als boodschapper en gezondene van de uitverkorenen naar Lot en begeleid uit Sodom, terwijl Michael, als machtige strijder en oordeelbrenger, de verwoesting in werking zet. Ook in de boeken van Henoch keer Gabriël terug als de vreugdebode. Het recent gevonden Joodse geschrift, vanuit Jezus’ tijd: De openbaring van Gabriël, die Jezus lijkt aan te wijzen als de niet-militaire Messias. Het klinkt ons respectloos misschien in de oren dat Gabriël in de Islam, gelijk wordt getrokken met de Heilige Geest. Toch is het minder vreemd als je ziet dat hij de kinderen van God beschermd en leidt en de verkondiger is van het Goede Nieuws, de hemelse vreugdebode.
Maar nu krijgt Gabriël de grootste en mooiste opdracht van zijn hemelse bestaan: Hij mag als een vreugdebode aankondigen dat dè Vreugdebode wordt geboren, als hij naar Zacharia (Lukas 1:11-20) en Maria (Lukas 1:25-38) wordt gezonden. Uiteindelijk mag hij de herders vertellen dat dè Vreugdebode geboren is in Bethlehems stal!
Vele vreugdeboden in Efratha’s velden
Zoals je wel weet krijgt Gabriël bijval van hemelskoor. Zij bevestigen het Goede Nieuws, het Kerstevangelie. Hoe heerlijk wat ze te verkondigen hebben: “Ere zij God en vrede aarde in de mensen een welbehagen!” Luk 2:13-14 Dat woordje welbehagen heeft van oorsprong (Eudokia) de betekenis van ‘goede wil’ of ‘vreugde’. Dat was de actualiteit: Israël wordt bezet door de Romeinen en is tot het bot verdeeld en toch: Vrede op aarde! Er was geen plek voor Jozef en Maria, en daarmee niet voor Jezus. Daarbij een complot om kinderen te vermoorden op de planning. En toch: God heeft vreugde in de mensen! Kan jij het voorstellen? Ik niet!
En toch, kunnen de engelen liegen? Nee, zij kunnen alleen de waarheid spreken. Wij kunnen alleen in de tijd kijken en niet over de tijden. Wat zagen de engelen? Dat er al vrede op aarde was? Dat alle mensen goed leefde voor God? Nee. Zij zagen dat het begin van een nieuwe tijd. En dat zagen zij in de geboorte van een Kind: De Vreugdebode.
Vergelijk het met de tijd in de Tweede Wereldoorlog oen men hoorde dat de geallieerde kwamen. Overal brak er feest uit alsof we al waren bevrijd. Helaas moest eerst de gruwelijke Hongerwinter nog komen en de meeste slachtoffers in de kampen vallen. Toch was het feest, omdat er een nieuwe morgen was gaan gloren. Dan kan de vreugde zo groot zijn, dat het geen verschil maakt of het al volledig realiteit is of niet. De nieuwe realiteit heeft namelijk aanvang genomen. Daarom konden de engelen zingen: Vrede op aarde. In de mensen een welbehagen.
Zie nu onze kerntekst van vandaag:
Ik, de Eerste, zeg tegen Sion: Zie, zie ze daar!
Jesaja 41:27
en tegen Jeruzalem: Ik zal een Vreugdebode geven.
Dè Vreugdebode
De HEERE heeft vele dienstknechten gestuurd in de vorm van koningen, priesters en profeten. Ja, zelfs engelen. God, die zich kenbaar maakt als de Alpha en Omega ofwel: de Eerste en de Laatste, wees ze steeds weer aan: “Zie, zie ze daar!” Maar ze zagen ze niet. Jezus, de Vreugdebode, verwijst hier ook zeer scherp naar in de gelijkenis van de Onrechtvaardige Dienstknechten (Matt 21:31-41, Markus 12:1-9, Lukas 20:9-16) Daarom doet God nu Zijn ultieme poging en zegt: “Zie, Ik zal een Vreugdebode geven“. We weten, net zo als de Heere Jezus in de gelijkenis ook aankondigt, dat zelf Hij niet werd gehoord en uiteindelijk vermoord. Ook de Eerste die de tijd overziet, wist dit reeds toen Hij de Vreugdebode stuurde.
Vreugde exclusief voor Israël
En nu wordt die Vreugdebode aangekondigd als de ultieme handreiking van God naar Zijn volk. Mogelijk denk je: En ik dan? Ik weet het misschien niet zo graag gezegd, maar Jezus kwam in de eerste plaats als de beloofde Messias, als Israëls Verlosser. Als je eerlijk de profetieën leest, gaat het over de verlossing van Gods uitverkoren volk. Ga ik het Evangelie nu vernauwen? In eerste instantie: JA. Maar we mogen ons ook bewust zijn dat we het Evangelie als vanzelfsprekend, door de eeuwen heen, breed zijn maken. Ja, dit is zo ver gegaan dat christenen zich ondertussen zien als de betere versie van de Joden. En dat zijn we niet!!
De heiligen in Jeruzalem verwachtte de ‘vertroosting van Israël’ (Lukas 2:25), zoals ook was aangekondigd in Psalm 98. Gabriël kondigt Maria niet de Koning van de wereld aan, maar de Koning van Jakob (Lukas 1:33). Maria zingt ook in haar lofzang: Hij heeft het opgenomen voor de wereld? Nee, voor Israël. (Lukas 1:54) Ook Zacharia’s lofzang meldt hetzelfde. (Lukas 1:67-79)
…dat afstraalt op de wereld
Schiet er dan niks over? Jawel, want als de Vreugdebode wordt aangekondigd door de engelen, zingen zij: Ere zij God in de hoge en vrede op aarde in de mensen een welbehagen. Het woord in het Grieks kan niet nauw worden gelezen als ‘de mensen in Israël’, want je zou dit woord kunnen vertalen als mensheid. En ook het Griekse woordje dat voor wordt gebruikt is niet nauw op te vatten. Simeon zingt in zijn lofzang: Een Licht om de heidenen te verlichten (Lukas 2:32). Dat is in lijn met de profeten die hebben gezegd dat de verlossing uit Sion zal komen en zal uitgaan tot de volken.
Israël wordt door God vaak een huis genoemd. Als ik een lamp in mijn huis aanzet, dan schijnt het licht door de ramen naar buiten. Mijn doel is mijn huis verlichten en het resultaat is dat ik ook de buitenwereld verlicht. En nu steekt God, in eerbied gesproken, geen kaarsje aan, ook geen lampje, maar de Zon der Gerechtigheid. Dat straalt uit Sion vandaan over heel de wereld. Maar net zoals is mijn huis, mijn lamp het felste licht geeft, zo is het grootste licht ook voor het Huis van Israël.
De herders
Het bekende oude kerstlied ‘De herdertjes lagen bij nachten’ bezingt het zo mooi:
Daar schoten drie stralen dooreen:
Een straal van omhoog zij vernamen,
Een straal uit het kribje beneên.
Toen vlamd’ er een straal uit hun ogen,
En viel op het kindeke teer,
Zij stonden tot schreiens bewogen,
En knielden bij Jezus neer.
Op de geromantiseerde kerstplaatjes staalt het licht van het Kindje in de kribbe. Maar met het menselijk oog was er niks bijzonders te zien, dan een ingebakerde doodgewone baby in een voerbak. Maar met het geestesoog zagen zij wel degelijk lichtstralen glanzen bij het aanblik van het Kindje Jezus. Licht dat helderder was dan de zon. Het Licht scheen in de duisternis van de wereld. Te groot en te intens om gevangen te worden de wanden van de stal. Het straalde de wereld over en verlicht het gehele universum. Zou je niet met de herders mee neerknielen en schreien van vreugde, bij het aanblik van deze Vreugdebode?
De herders worden vreugdebode
Wat doe je nu, als je het beste in je leven is overkomen? Dan wil je het aan iedereen vertellen. Het kan je zo blij maken, dat het je niet meer uitmaakt wie je tegenkomt. Al is het de kat van de buurvrouw. Zo was het ook met de herders. Zodra zij de stal uit waren en in de bewoonde wereld kwamen, vertelde ze het aan een ieder die wel of niet wilde horen. Weet je wat ik dan doe? Dan ga ik vertellen wat ik heb gezien en heb meegemaakt. Gaan de herders dat ook doen? Nee. Mogelijk heb je er altijd overheen gelezen. Laten we maar gewoon lezen wat er staat, want Lukas was een Pietje Precies, die de tekst nooit aan toeval en interpretatie overlaat:
Toen zij Het gezien hadden, maakten zij overal het woord bekend dat hun over dit Kind verteld was.
Lukas 2:17
Zij vertelde, wat hun was verteld
Een bode is een boodschapper van een opdrachtgever en geen freelance verslaggever. Een goede boodschapper, verteld alleen de boodschap die hem is verteld. Hij is een woordgetuigen. Maakt het daarmee er een saaiere boodschap van of minder vreugdevol? Nee. Ga het Evangelie naar Lukas eens lezen. Het is het meest vreugdevolle Evangelie en hij was uitsluitend iemand die met zijn oren had gehoord en nooit één ding kon vertellen als ooggetuigen.
Als een getuigen in de rechtbank wordt gehoord, mag hij niet zijn eigen impressie en mening delen, maar moet zich strikt beperken tot de vraag die hem is gesteld. Hoezeer de herders bijna uit hun vel klappen van enthousiasme, toch tonen ze zich trouwe vreugdebodes die alleen Gods boodschap over dit Kind brengen. Net als in de rechtbank, moest hun boodschap puur en zuiver zijn. Het deed er niet toe of koeien in de stal waren en of een dak op zat. Noch of er drie lichtstralen waren, wat de conditie van Maria was, zelfs niet dat er engelen waren of hoe het Kind er uitzag of heette!
Dat is de kern van de boodschap niet. Details die mogelijk het plaatje fraaier maken, maar niet waar het omgaat. Het gaat om het Goede Nieuws: Christus is geboren om ons te verlossen! Daar kunnen we nog wat van leren. Als we met andere het Goede Nieuws mogen delen, kunnen we ons beperken tot Gods Woord. De herders hadden 4 bronnen tot hun beschikking:
- Wat Gabriël hun had verteld, namens God. (Lukas 2:10-11)
- Wat Maria hun heeft verteld, toen zij met haar hadden gesproken (Lukas 2:19)
- Wat ze met eigen ogen hadden gezien
- Wat ze met elkaar onderweg en na afloop hebben besproken
Vreugde verkondigd feiten
Desondanks beperkte zij zich alleen tot de eerste twee bronnen. Deze waren beide vrijwel direct van God zelf afkomstig. 2 Timoteüs 3:16, 2 Petrus 1:21, Openbaring 22: 18-19 Zo zorgde Gods Geest er voor dat vreugdeboodschap van Kerst op zijn zuiverste werd verkondigd in de omgeving van Bethlehem. Daar kwam geen mening, visie of interpretatie bij kijken. Het gaat niet om jouw interpretatie, hoe boeiend die ook kan zijn. Het gaat om wat en hoe God heeft gezegd en laten opschrijven. Niet meer en niet minder.
Als je bent bevallen en je belt je ouders op, zeg je dan: “Goeiemorgen, Sorry dat ik jullie wakker bel, maar ik lig in het ziekenhuis en ik heb wel 10 hechtingen. Ik ben er nu al 14 uur. Ik heb een hele gezellige kamer en één van de verpleging is toch een ongezellig mens! O ja, hij is blond en hij is toch een knappert! Weet je trouwens of de luiers in de aanbieding zijn?” Zo werkt dat toch niet! Dan zeg je iets als: “We hebben een zoontje gekregen en hij is helemaal gezond!”
Als het andersom was, zou ik toch voorzichtig informeren of een bepaald medicijn nog niet helemaal was uitgewerkt. En toch gaat het met het Kerstverhaal vaak wel zo. Ook als je met een ander Gods Woord mag delen komt al heel snel meneertje Ik-vind en mevrouwtje Volgens-mij zich met het gesprek bemoeien. Tenzij het jou anders afgaat dan mij, is dit toch ons aller valkuil. Jezus, de ultieme Vreugdebode, had Zijn jongeren met duizenden opdrachten kunnen uitzenden. Maar wat is Zijn laatste opdracht aan hen en aan ons: Predik het Evangelie aan alle schepselen! Markus 16:15 Verkondig het Goede Nieuws aan iedereen! Niet Jezus wonderen moesten ze gaan rondvertellen, maar Gods Goede Nieuws!
De Ware Vreugdebode is geboren!
We hebben gezien dat God vele vreugdebodes heeft gezonden: Zijn profeten, de aartsengel Gabriël, zelfs de Heilige Geest, de herders en ook jij kunt, mag, ja moet een vreugdebode zijn. Sommige mensen zijn dat van nature, maar vele niet. We kunnen niet zonder de leiding van de Heilige Geest in ons. Hij moet het licht van vreugde in jou ontsteken. Maar hoe zouden we kunnen eindigen, zonder nog eenmaal in de kribbe te kijken?
Voorwaar, onze ziekten heeft Híj op Zich genomen, onze smarten heeft Hij gedragen.
Wíj hielden Hem echter voor een geplaagde, door God geslagen en verdrukt.Maar Hij is om onze overtredingen verwond, om onze ongerechtigheden verbrijzeld.
De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem, en door Zijn striemen is er voor ons genezing gekomen.Wij dwaalden allen als schapen, wij keerden ons ieder naar zijn eigen weg.
Jesaja 53:4
Maar de HEERE heeft de ongerechtigheid van ons allen op Hem doen neerkomen.
Zie daar ligt de ware, beloofde en langverwachte Vreugdebode. De Heere Jezus kwam om te verlossen en zalig te maken, wat verloren was. Lukas 19:10 Wat is zalig? De overtreffende stap van geluk en vreugde. Wat ontneemt ons in dit leven vreugde? Voornamelijk
- schuldgevoelens
- zonden
- pijn
- ziekte
- verdriet
- de dood (rouw)
- smaad
- honger
- Maar Hij nam de zonden van de wereld op zich. Joh 1:29, Psalm 103
- Hij droeg alle pijn en ziekte, en heeft dit op Zich genomen. Jesaja 33:24 Jesaja 53:4-5
- En Hij neemt alle verdriet van ons af. Openbaringen 21:4-5, Psalm 56:9, Jesaja 25:8.
- Deze zelfde tekst uit Jesaja zegt ook dat Hij de dood heeft verslonden, even als andere Schriftplaatsen. 1 Kor 15:54, 2 Tim 1:10, Openbaringen 21:4.
- Hij neemt zelfs alle smaad van ons weg. Opnieuw Jesaja 25:8, Jesaja 50:6, Lukas 1:25,
- Hij zal niet meer toelaten dat er honger zal worden geleden: Spreuken 10:3, Johannes 6:35
Dit wordt pas volledig realiteit als we de grens van leven en dood overgaan. Maar die ga je niet alleen, want de psalmist zegt:
Want deze God is onze God, eeuwig en altijd;
Psalm 48:15
Híj zal ons leiden tot de dood toe.
Zie je dat Christus elke factor die vreugde onderdrukt wegneemt. Dat is het Kerstevangelie! Wat kan je met Advent meer verwachten, dan volmaakte zaligheid? Wandel dan in en met de Heere. Geef Hem de troon van je hart, dan zal het voor jou waarlijk zijn: Een zalig kerstfeest!
Verlangen naar God, is waar Advent
Nu we alle ingrediënten hebben gezien die ons verdriet geven of vreugde ontnemen in dit leven, hebben we ook gezien dat deze alle van ons weggenomen zullen worden, als wij het Kindje Jezus leren kennen als de Verlosser Koning Jezus. En toch ik draag een ander verdriet in mij mee, dat de andere overtreft. Eenzaamheid. Zijn er geen mensen om mij heen. Ja, gelukkig een hand vol mensen mogen mij met jullie omringen. Ik mis steeds erger een levensgezel, waar ik al mijn vragen en gedachten mee kan bespreken, die ik kan zien en geluk door mij heen voel stromen vanwege haar aanblik en aanwezigheid. Natuurlijk zeggen jullie: Ja, maar je heb God. Hij is altijd bij je. Je kunt met alles bij Hem terecht. En dat is helemaal waar.
En toch… Ik zie Hem niet. En ik kan niet fysiek met Hem wandelen. Ik kan niet letterlijk met al mijn vragen bij Hem terecht. Figuurlijk wel. Nooit heeft Hij mij in de steek gelaten. Nooit gaf Hij geen thuis. Maar het gemis wordt elke dag groter, om niet in Zijn nabijheid te leven. Ik verlang naar zijn letterlijke nabijheid. Dat Christus al deze ingrediënten van verdriet wegneemt is zaligheid. Maar straks te mogen leven in Zijn nabijheid. Als Hij zelf in ons midden het Licht en de Tempel zal zijn. Herken je dat intense verlangen, dat liefdesverdriet, die heimwee naar God? Dan herken je vast ook in Jobs woorden:
Ik weet echter: mijn Verlosser leeft, en Hij zal ten laatste over het stof opstaan. En als zij na mijn huid dit doorknaagd hebben,
Job 19:25-27
zal ik uit mijn vlees God aanschouwen. Ik zelf zal Hem aanschouwen, en mijn ogen zullen Hem zien, niet een vreemde; mijn nieren bezwijken van verlangen in mijn binnenste.
Volkomen zaligheid
Dat is volkomen zaligheid! Dat is de volle vreugde. Weet je? Dit maakt het Psalmboek zo’n heerlijk boek, hoor maar waar je dan allemaal mee kunt instemmen: In U zal ik mij verblijden en van vreugde opspringen, ik zal voor Uw Naam psalmen zingen, o Allerhoogste! (Psalm 9:3) De HEERE is mijn kracht en mijn schild; op Hem heeft mijn hart vertrouwd en ik ben geholpen. Daarom springt mijn hart op van vreugde en zal ik Hem met mijn lied loven. (Psalm 28:7)
Ja, er is zelfs een volgorde. Niet eerst nemen we al die cadeautjes in ontvangst, maar eerst ga vreugde scheppen in de Vreugdebode en dán komt de rest van de zaligheid. Luister maar: Schep vreugde in de HEERE, dan zal Hij u geven wat uw hart verlangt. Zie Psalm 37:4 Dit is zo wie zo een prachtig vreugdelied, want er staan nog twee van die teksten in: de zachtmoedigen zullen de aarde bezitten en vreugde scheppen in grote vrede. Psalm 37:11 en: De voetstappen van die man worden door de HEERE vastgezet, Hij vindt vreugde in zijn weg. Psalm 37:23 Er staan nog minstens 20 van deze verzen in de Psalmen. Maar nu bij onze tekst Jesaja keer op keer, toevallig, overal ook het bevestigd vandaag (want ik heb het er niet om gedaan), zullen we ook met Jesaja’s woorden van God eindigen:
Wie door de HEERE zijn vrijgekocht, zullen terugkeren; zij zullen Sion binnenkomen met gejuich.
Jesaja 35:10
Eeuwige blijdschap zal op hun hoofd zijn, vreugde en blijdschap zullen zij verkrijgen, verdriet en gezucht zullen wegvluchten.
Slot
Dat is de boodschap van de Vreugdebode. Ik hoop en bid dat je nu ook met een hart vol vreugde naar huis gaat. Niet somber neerkijkt. Ik heb deze dagen fysiek en emotioneel ongekend veel pijn. Maar mijn hoofd is opgeheven, omdat deze woorden mij met blijdschap heeft vervuld. Kom, maak God met mij groot en verblijd je in Hem!
Amen
Geef een reactie