Geopende Deur

Leestijd: 15 minuten

Kerst en traditie

Gezien het gedeelte wat we hebben gelezen, zal het je niet verbazen waar het vandaag over gaat. Herders in Efratha’s velden.

We leven nog enkele dagen voor Kerst. Dagen waarin inspirerende verhalen ons omringen. Dagen waarin we ons omringen met herhaling van voorgaande jaren. Want laten we eerlijk zijn: in een tijd van continue vernieuwing is er een afkeer van traditie ontstaan. Dat is jammer, want traditie is waardevol, schept veiligheid en houvast. En wat meer is: traditie verbind.

Vreemd genoeg doet vernieuwing dat niet. Vernieuwing laat groepen altijd splitsen, totdat uiteindelijk ieder voor zich leeft. Natuurlijk lijkt vernieuwing voor een ogenblik te verenigen, zij het vaak wel ten koste van anderen. Maar al snel zal de nieuwe groep zich ook weer gaan opsplitsen zodra de volgende vernieuwing zich meld. En uiteindelijk drijft men alleen eigen belang nog na.   

Laten we daarom kerst koesteren. Dagen van traditie, van samenzijn en warmte. Toch maakt dit dat soms ook moeilijk als je een kerst- en Adventpreek voorbereid. Je wilt niet exact hetzelfde vertellen als de voorgaande jaren, noch buiten de traditie treden. Toch hoeven we niet altijd samen te komen om iets nieuws te horen. Wat belangrijker is dat op zulke dagen ons horen wordt vernieuwd. En als ons horen is vernieuwd, zal ook ons zien worden vernieuwd.

Efratha

Vandaag neem ik jullie mee naar die bekende nacht in Efratha’s velden. De velden van Efrath zijn zeer uitgestrekt. Ze lopen van de Jordaanoever tot onderaan Jeruzalem. Het hoogste punt wordt gevormd door het stadje Bethlehem dat op 777 meter boven de zeespiegel ligt. Ik geloof niet in toeval. Destijds hadden ze niet het metrisch-stelsel, dus creatieve Joden konden niet van te voren uitkienen dat Jezus zou worden geboren op een hoogte die het goddelijke getal vormt. Maar dat terzijde.

Dit gebied werd Efrath genoemd, wat ‘de vruchtbare grond’ betekend. Deze grond was gereserveerd voor de herders. Mensen waar men nogal gespleten naar keek. Aan de ene kant hadden ze hen nodig, want niet voor niks was het oostelijke gebied, volgens de Misjna voor hen gereserveerd. De herders moesten hier de schapen fokken die de bevolking nodig had voor het brengen van de offers. Hoewel hun grote vader David een schaapherder was, keek men met minachting op hen neer. De jongste kinderen uit de grote gezinnen werden voor dit werk apart gehouden.

Onreine herders

Met herders hadden ze een probleem. Doordat zij langdurig buiten leefde konden ze niet aan de rituele wassingen deelnemen en waren ze volgens de overleveringen van de ouden onrein. Maar al was je een meer liberale Jood, die zich alleen focuste op de regels van de Thora, dan nog hadden ze een probleem. Een herder moest te allen tijde bereid zijn om een roofdier te doden, die een schaap van de kudde bedreigde. In dat geval kwam hij in aanraking met onrein bloed. Dat kon iedereen een keertje overkomen, maar dan hield je aan de regels, waste je en was je tot de achtste dag onrein. Daarna kon je weer aan alles deelnemen en naar de synagoge of de tempel gaan.

Wat vervelender nog was, was dat mensen angstvallig vermeden om met hen om te gaan. Want stel nu eens voor dat ze je zouden aanraken en jou besmetten? Ze hadden ten slotte geen bordje om hun nek hangen, waarop je kon zien of ze rein waren of niet. En zo wel, kon je ze wel op hun woord geloven? Herders waren hierdoor uitgesloten van deelname aan het religieuze leven. Ondertussen hadden de Joden maar al te graag wel hun schapen en lammeren voor de offers en het wol en vet van de schapen. Nu hadden ze daar wel een oplossinkje voor bedacht: Herders van de oostelijke vlakte van Efrath kregen een uitzondering, omdat hun schapen voor de offerdienst waren gereserveerd.

Nu weten we niet of Jozef en Maria zich ten oosten of ten westen van Bethlehem zich bevonden, toen we hen aantroffen in de stal. Hoe het ook zij, de herders zullen er niet anders om zijn behandeld. Want laten we zo realistisch zijn, ze liepen niet met een groot bord op hun lijf: ‘We zijn oostelijke herders, dus wij zijn rein’. Nee, een herder herkende je aan hun kleren, hun attributen die ze bij zich droegen (zoals we wel eens eerder hebben behandeld) en niet te vergeten aan de geur die om hen heen hing. Ze werden net niet zo behandeld als de melaatsen, want er viel in elk geval nog handel met hen te drijven. Mensen die gemeden worden, worden ook vaak als eerste beschuldigd van diefstal. Je ziet dit als het gaat om buitenlanders en zigeuners. Of dat beeld nu klopt of niet, vind men dan vaak niet meer relevant. Iedereen zegt het, dus dan is het ook zo. Waar rook is, is ook vuur. Dat was de schaduwzijde van de herders. 

Reine herders

Maar aan de andere kant werd er, door dezelfde mensen, geheel anders naar hun gekeken. Herders maakte geen deel uit van de stad, van de politiek en de elite. Het waren mensen die zich niet schuldig konden maken aan corruptie. Daarnaast was het een mannenbestaan, dus konden ze zich ook niet schuldig maken aan zedeloos leven, omdat vrouwen thuis bleven en herders veelal vrijgezel waren. Je zat er niet op te wachten dat dochter een relatie met een onreine kreeg, die ook nog eens de jongste van een gezin was, dus ook niet veel geld in het laatje bracht. Daar ze weken aan een doorbrachten in de velden, zonder thuis te komen, konden ze zich ook geen voorraden alcohol permitteren, dus dronkenschap was nu niet iets waar ze zich makkelijk aan konden bevuilen. En stiekem waren de Joden hier jaloers op. De lange dagen en nachten gaf hun de gelegenheid om hun gedachten diepzinnige sporen te laten bewandelen.

Getalenteerde herders

In dit kerstverhaal treffen we de herders in gezelschap van elkaar aan. Dit was niet een gebruikelijke situatie. Herders trokken individueel rond, met hun eigen kudde. Echter Jozef en Maria bevonden zich waarschijnlijk niet zo ver buiten de stad. De herders in ons verhaal hadden waarschijnlijk dan ook hun kuddes bij elkaar gedreven, zodat ze wat taken onderling konden verdelen. Zodat een aantal van hen later de stad in konden gaan om wat boodschappen te doen. En op deze wijze konden ze ten minste om de beurt slapen. Je kan nu eenmaal niet dag en nacht wakker blijven. Maar normaal zwierven ze los van elkaar rond.

En in die stille ogenblikken maakte zij dan ook vaak muziek en gedichten. Deze kwamen bekend te staan als herderpoëzie. Diepzinnige gedichten die gingen over een rein leven, ver van alle verleiding en seksuele onreinheid. Hiervan is het woord pastor en pastorale zorg tot heden afgeleid. Stiekem was men ook jaloers op deze herders. Zij leefde eigenlijk een ideaal en idyllisch leven. Het was alsof men zich een ogenblik kon verplaatsen in een streekroman, waar alles nog ongeschonden en onthaast was. 

Leuk bestaan toch? Als je onder de mensen kwam, liepen ze van je weg om niet door je te worden besmet, want je was een onreine. En als je er niet bij was, dan waren ze dol op je gedichten en muziek, want dat ging over puurheid en reinheid. Over deze verschoppelingen gaat ons verhaal. 

Ongeschoolde herders

In onze tijd is onderwijs en de kerk twee losse dingen. Natuurlijk kennen we nog christelijke scholen en sommige staan onder het toezicht van specifieke kerken, maar ze hebben elk geheel afzonderlijke taken. In die tijd was dat anders. De synagoges waren ook de scholen. De priesters en levieten waren de leraren. Zoals je kunt voorstellen, konden de herders dus niet deelnemen aan het onderwijssysteem. Dit betekend dat zij dan ook maar een beperkte scholing hadden in de geestelijke zaken. Hoewel dit door het systeem werd veroorzaakt, werd om die reden ook op hen neergekeken. Ze waren dus eerder mystiek, dan religieus.

Wat zij uiteraard wel hadden meegekregen was hun ouderlijke opvoeding: De basisregels hoe ze voor God moesten leven en ze waren op de hoogte van de belofte van de Messias. Even als de Schriftgeleerde keken zij uit naar Zijn komst. Misschien wel meer dan zij. Ik merk dat mijn kennis van de Schriften soms juist afstand kan creëeren tussen God en mij. Niet omdat je dagelijks met Zijn Woord bezig ben, maar omdat je het wetenschappelijk ga benaderen met je hoofd, waardoor het hart op afstand wordt gebracht. Deze herders, die gevoelsmensen waren, werden hierdoor niet gehinderd.

De catechismus kent de vraag: Waaruit ken gij God? Antwoord: Uit Zijn Woord en de natuur. De natuur zit veel meer het gevoelsleven van het geloof. Vorige adventdienst hebben we het gehad over verwachten. Verwachting is meer een gevoel dan een wetenschap. Het gaat om het vertrouwen. En zo zien we hier herders die verwachten. Zij verwachtte de komst van Messias. 

Onverwachts werden verwachtende herders verrast

Maar verwachtte zij Hem vannacht? Ik denk het niet. Zo werkt dat toch vaak als je iemand lang verwacht? Je verwacht dat hij komt, maar als hij plotseling voor je neus opduikt, wordt je toch verrast. Zo was het ook bij onze herders. Een deel van de mannen loopt rond tussen de verschillende kuddes die in groepen ingedeeld over het veld zijn verspreid. Aandachtig houden ze in de gaten dat er geen schapen overlopen naar de kudde van hun buren of dat ze via de buitenrand in het duister van de nacht verdwijnen. Op tactische plekken zijn tussen de kuddes en rondom de kuddes vuren aangestoken, zodat ze de schapen kunnen zien en roofdieren op afstand houden. Ergens in het midden liggen de resterende herders te slapen. Blij dat ze nu eindelijk een nacht het waken kunnen aflossen met de andere herders.

Terwijl de vuren een spookachtige gloed over de velden van Efratha werpen, de meeste schapen slapen, staan een groepje herders bijeen. Het is gewoon een zomernacht zoals alle andere nachten. Het waren mannen die gewend waren aan de stilte. Dus kan mij zo voorstellen dat ze in stilte verzonken waren. Een ieder aan zijn eigen gedachten overgeleverd.

En dan opeens… een verblindend hemels licht zet hun omgeving in een gloed. In één gedoken houden ze een arm voor hun ogen om tegen het licht in te kunnen kijken. Voor hen staat een hemelse boodschapper. Engelen zijn door de tijden heen beschreven als 1,5 tot dubbel zo groot als mensen. Stralend van de heerlijkheid van God. Een soldaat uit het hemelse leger. Niet bepaald de schattige Grieks mythologische engeltjes van Rubens.

Vrezende herders

Niet gek dus dat ze net als Zacharias in elkaar duiken. Net als bij Zacharias blijkt uit het woord ‘vrezen’ dat Lukas gebruikt in het Grieks, dat ze zo bang zijn dat ze op de vlucht willen slaan. En ook nu zegt de engel: ‘Vreest niet!’ Nu weet je dat als iemand bang is, dat je niet alleen moet roepen: ‘Niet bang zijn, niet bang zijn!’. Als je daar niks aan toevoeg, geen reden geef, dan zal iemand wel bang zijn. Stel je een situatie voor dat politie in burger jou huis binnenkomst met getrokken wapens, zich niet identificeren, maar alleen maar zeggen: ‘niet bang zijn!’. Dan raak je alleen meer in paniek. Dat was bij Zacharias, Maria en nu bij de herders niet anders.

Nu hebben we de Bijbel in formele stijl vertaald, dus gebruiken we overal het woordje ‘u’ en maken geen onderscheid tussen ‘je’ en ‘jullie’. Dat is soms best jammer. Je weet namelijk dan niet of er collectief of persoonlijk wordt gesproken. Hiervoor moet je dan terugkeren naar de grondtaal. Het kan namelijk voor de boodschap wel relevant zijn. Als de engel nu zegt: “Vrees niet, want ik verkondig jou grote blijdschap, die voor heel het volk wezen zal, namelijk dat heden voor jou geboren is de Zaligmaker!” Is dit heel persoonlijk en zegt dit niet zo veel of dit in 2024 ook voor jou geldt.

Vrees niet…

Maar als er nu staat: “Vrees niet want ik verkondig jullie…” dan wordt het veel breder. De engel spreekt alle herders aan. Zowel zij die waakte als die wakker schrokken van het licht. De engel maakt geen onderscheid tussen hen. Hij kijkt niet welke van hen het vroomste waren en hij pikt er niet één uit. Nee, de boodschap is voor hen alle: Heden is voor jullie geboren de Zaligmaker! Dat is het mooie aan het kerstevangelie: De boodschap is voor iedereen! Het is kerst voor iedereen!

De Redder aan herders aangekondigd

Een Zaligmaker is iemand die je gelukkig maakt. Zo hebben we dat door alle eeuwen heen vertaald en ook zo gelaten. Want van Hem werd gezegd dat Hij gekomen is om de mensen zalig te maken van al hun zonden. Toch staat er geen Zaligmaker, maar Redder of Bevrijder. De engel kondigt de Verlosser aan! Om te voorkomen dat ze aan een bevrijder zouden denken, die hen verlost van de Romeinse bezetting, voegt de engel er aan toe: welke is de Christus. Christus is eigenlijk Latijn.

Als we het gewoon helemaal in het Nederlands zouden zetten, dan staat er: Vrees niet, want ik verkondig jullie grote blijdschap die voor alle volken wezen zal, namelijk dat heden voor jullie is geboren de Verlosser, dat is de Gezalfde. Zo werd de Messias onder elkaar genoemd: De Gezalfde! Hun hart zal sneller zijn gaan slaan bij het horen van de komst van de Zaligmaker, de Verlosser. Maar ik denk dat hun hart een slag over heeft geslagen toen ze hoorde: De Gezalfde, de Messias!

De samenvatting van Kerst

Nu is Lukas een verteller, die een compact boekje het gehele verhaal moest vertellen. Dan maak je dus een samenvatting. Een journalist die een artikel in de krant schrijft – zo kan je Lukas wel zien – heeft misschien wel 5 uur gesprekken gevoerd, terwijl hij een artikel schrijft dat je in 3 minuten hebt gelezen. Dan kan je niet alles letterlijk opschrijven van wat er is gezegd. Je zorg er alleen voor dat je het belangrijkste noteer en dat dit zo nauwkeurig mogelijk iemands eigen woorden zijn. Zo zal hij ook niet alles hebben opgeschreven wat de herders hebben gehoord, nadat hij enige van hen heeft gesproken.

De herders waren een onlogische keuze

Na afloop gaan de herders de stad in en gaan vertellen over wat zij gehoord en gezien hebben. Ik geloof dat de engel hiertoe hen ook de opdracht heeft gegeven. En dat is een wonderlijke keuze van de hemel. Waarom kiest God onreine en ongeschoolde mannen uit om dit nieuws te verspreiden? Het was toch veel tactischer geweest om hier priesters en levieten voor te gebruiken? Die hadden tenminste een gewillig publiek, zij hadden een podium en ze hadden autoriteit. Dit alles hadden de herders niet.

Blijkbaar deed hun verhaal ook niet veel stof opwaaien, want uit niets blijkt dat er een toestroom naar de stal kwam, zoals op kerstplaatjes vaak afgebeeld. Het is veelzeggend dat Herodes pas 2 jaar later hier over hoort. Als dit bericht was opgepikt, had dit het religieuze Jeruzalem ook bereikt. Zo ver ligt het niet uit elkaar. Er is actief handelsverkeer tussen Bethlehem en Jeruzalem. Daarbij ging men tijdens de grote feesten, dus een paar keer per jaar, massaal naar Jeruzalem toe en was je om allerlei redenen ook genoodzaakt om met zekere regelmaat daar naar af te reizen.

Deze boodschap maakt blijkbaar geen indruk, want anders hadden ondertussen honderden mensen hierover verteld aan het publiek in Jeruzalem en was er al veel eerder onrust ontstaan. Er was geen social media die publiek scoorde.

Het doel was vervulling

De herders in de Psalmen aangekondigd

Dit alles was ook niet het doel. Wat er in de kerstnacht gebeurde was stap voor stap elke profetie vervullen: Psalm 72:9-10 zegt: De bewoners van dorre plaatsen (de herders dus die steeds door woestijnen moesten trekken op zoek naar weide) zullen voor Zijn aangezicht knielen       en koningen (de Wijzen) zullen komen en geschenken brengen en Hem eer bewijzen. Deze psalm zie je stap voor stap worden uitgevoerd.

Micha profeteerde van de herders

Maar ook de profetie van Micha wordt vervuld: Jij Bethlehem Efratha ben jij te klein onder de duizenden van Juda? U jou zal voortkomen die de Heerser zal zijn in Israël, en Wiens oorsprong zal zijn van oude dagen, de dagen der eeuwigheid. Deze zal de Vrede zijn. Omwille van Hem zullen opstaan: 7 herders en 8 vorsten (de Wijzen) uit de mensheid. Micha 5:1-6 Over deze profetieën heb ik vorige jaar uitgebreid gesproken.

Kerst gaat om vervulling en niet op PR. Niet voor niks vangt het kerstevangelie aan met de woorden: En als haar dagen vervuld werden dat zij baren zou, baarde zij het eerstgeboren Zoon en wond Hem in doeken en legde Hem neer in de kribbe, omdat er voor Hem geen plaats was in de herberg. Luk 2:17 Dit sluit opnieuw aan bij Micha 5:2 Daarom zal Hij hen overgeven, tot de tijd dat zij die baren zal, gebaard zal hebben… 

Jesaja voorzegt de geschenken van de herders

Wie denkt in deze dagen niet aan de bekende profetie van Jesaja 7:14 Zie een maagd zal zwanger worden en een Zoon baren en men zal Zijn naam noemen Immanuel. De tekst die er op volgt Jes 7:15 wordt steevast overgeslagen: En men zal Hem honing en boter te eten geven. Dit was het voedsel waar herders van moesten leven: Boter van de schapenmelk konden ze bewaren. De melk zelf was te kort houdbaar. En als luxe aanvulling at men wilde honing. Ik geloof dat we gerust kunnen aannemen dat dit is geweest wat de herders hebben gegeven aan Jozef en Maria. Dat was al wat zij te bieden hadden. Weer werden er in één klap 4 profetieën vervuld!

Jeremia voorspelt de aanwezigheid van de herders

We weten dat het kerstverhaal afsluit met een domper: De kindermoord in Bethlehem. Hiermee werd de profetie van Jeremia 31:5 vervuld. Maar opnieuw staat bij deze profetie een tekst die aan de aandacht van ons meestal ontsnapt: Dan zal de maagd dansen van vreugde, samen met jongemannen en een oudste (we hebben in voorgaande kersttijd gezien dat Jozef vermoedelijk een oudere man was en met zekerheid kunnen zeggen dat hij de taak als oudste vervulde in Nazareth). Want Ik zal hun rouw in vrolijkheid veranderen en zal hen troosten en hen verblijden naar hun verdriet. Jer 31:6 Hier wordt het hele gezelschap beschreven: Eerst Maria, daarna de herders als jongemannen en ten slotte Jozef als oudste of oudere man.

Lukas 2:20 bevestigd dat dit inderdaad hun emotionele toestand was, nadat zij het Kindje Jezus hadden zien liggen in de kribbe. Dit verteld ook iets over hun toestand voordat de engelen uit de hemel kwamen. Ondanks dat zij de verschoppelingen van het volk waren, liet de toestand van hun volk hun niet koud. Ze rouwde er om. Hun gebed was: Bekeer mij, zo zal ik bekeerd zijn, want U bent de HEERE mijn God! Jer 31:18 Jeremia verteld ook in dit hoofdstuk dat de religieuze leiders tot bekering zullen komen en de tijd zal aanbreken dat de steden bewoond zullen worden door landbouwers en… zij die met de kudde reizen. Jer 31:5 Dit gaat dus onmiskenbaar over de herders.

De tijd zal aanbreken dat de Messias de verachting van hen af zal wenden en zij niet meer als onreine worden beschouwd. Daarom moest de boodschap eerst tot de herders komen. Dit Kindje in de kribbe zal schande wegnemen. Want ik heb de vermoeide ziel dronken gemaakt en heb alle treurige zielen vervuld. Jer 31:25 En op dat moment wordt Jeremia wakker uit zijn slaap en kijkt terug op deze droom en zegt dat de heerlijkste droom is geweest die hij ooit heeft gehad. Met kerst komen dromen uit! 

God keert alles om

Snap je nu waarom de engel zegt: Zie ik verkondig jullie grote blijdschap? Zie je ook waarom hij zegt: Voor heel het volk? Er was voorzegd dat dit voor de burgers, de religieuze leiders en de herders zou gelden. Voor alle rangen en standen. Met Kerst draait God alles om: Een Koning wordt geboren in een nederige stal in plaats van een paleis. En nu kondigt de hemelse heraut de komst van de Prins van de Vrede aan bij de mensen die het laagste in rang waren.

Als er een prins wordt geboren, wordt eerst de koninklijke familie op de hoogte gebracht, daarna worden hoogste dienaren geïnformeerd en zij kondigen het aan naar de leiding binnen het paleis, die weer aan de rest van het personeel en de volgende dag wordt het aan het volk bekend gemaakt. Waarom kiest God dan herders uit? Dan moet je de profetieën van Jeremia en Ezechiel maar eens lezen. De geestelijke leiders van Israël noemt hij ontrouwe herders. Omdat zij hun taken niet naar behoren uitvoeren. Micha zegt ook dat de politieke leiders halfslachtig zijn, ze lijken loyaal aan hun volk, maar heulen met de vijand en zuigen het volk uit. En aan dit alles zal een einde worden gemaakt met de geboorte van Jezus. 

Beloften vervuld en nog open

Is het gek dat de herders compleet van de kaart zijn als ze dit te horen krijgen van de engel? Nu hebben de profetieen over de komst van de Messias bijna allemaal betrekking op Zijn 1^e komst, die wij met kerst vieren, alsook betrekking op Zijn 2^e komst. Ook vandaag de dag kunnen we ons hieraan spiegelen.

De politiek lijkt loyaal te zijn aan de bevolking van hun land, maar spannen samen met machten die niet het goede met de mensheid voor hebben.

De geestelijke leiders hebben in de achterliggende tijden de kerk verkwanseld, terwijl – zoals de profeten ook zeiden, nog enige trouwe herders over gebleven – maar de kudde is verstrooid. Vele hebben de kerk verlaten uit teleurstelling. Zij kozen er voor om thuis te blijven, omdat je daar ook kunt geloven. Maar de kudde werd hierdoor verstrooid.

Nog meer zeiden het geloof vaarwel. De kerk is leeggelopen door slecht bestuur en ontrouw aan de waarheid. De herders zijn met elkaar in gevecht geraakt, zoals ook was voorzegt. En of we nu kijken naar de profetieën van Micha, Jeremia of Jesaja, bij alle zien we dat deze zijn vervuld bij de geboorte van de Messias, maar dat er onvervulde beloften overblijven. Deze hebben uitsluitend betrekking op Jezus wederkomst en het oprichten van het vrederijk. 

Generale repetitie voor de herders

En als hier opeens in de kerstnacht de hemel openbreekt en de engelen beginnen te zingen, is het alsof zij ter ere van de Nieuw Geboren Heer, de generale repetitie opvoeren voor … wie eigenlijk? Niet aan wie het meeste verstand er van hadden, zelfs niet voor Jozef en Maria of de rechtvaardige vrome Zacharias en Elisabeth. Terwijl ik geloof dat ze hun leven er voor over zouden hebben gehad om hier getuigen van te zijn. Maar niets van dat alles. Ze deden het voor een stelletje verschoppelingen: vuile herders.

Waarom zeg ik een generale repetitie? Nou dat doe je met een koor voor een heel erg klein publiek, omdat alles bijna in gereedheid is voor de grote uitvoering. Gelijk is de dirigent dan ook uiterst kritisch en spaart zijn koorleden niet om soms met een scherpe opmerking de puntjes op de I te zetten. Want straks kan hij niet tijdens de uitvoering roepen dat iemand vals of de verkeerde partij zingt. Zo lijkt het ook wel in de woorden van de engelen, waar wij maar slechts een samenvatting van kennen: Ere zij God in de hoge en vrede op aarde in de mensen een welbehagen.

De vrede op aarde ver weg

Wat in de jaren die volgde, volgde het ene bloedbad het andere op en kijk naar het afgelopen jaar. Ik kan mij geen jaar herinneren waarin zoveel onvrede heeft geheerst in de wereld en in de harte van de mensen. Dit lied zal weldra opnieuw klinken en dan zal het vervuld zijn. Waarom dan zingen over wat er niet is?

Gods kerstwens

Zoals jullie weten laat het Grieks zich niet makkelijk naar het Nederlands vertalen. En als je nu twijfel of het klopt wat ik nu ga zeggen, zou ik zeggen controleer mij vooral. De woorden van de engelen kunnen we ook letterlijk vertalen als: God schittert in de hoogste plaats, en vrede op aarde in de mensheid ligt Zijn wens. Wens? Wat heeft dat met welbehagen of vreugde te maken? Wel de definitie van wens is bij dit woordje eudokia: vreugde over iets dat ontbreekt, brengt verlangen voort.

Dat klinkt denk nogal cryptisch, dus ik zal een voorbeeldje geven: Ik zat al 2 weken mijn nagels als kind op te eten en met vrolijke gedachten in mijn hoofd, over de kerstpreken, de vertelling, de kerstzang en de maaltijd bij kaarslicht. Dan zat er zoveel blijdschap in mij dat ik bijna uit elkaar barste en op bed mij lag te verkneukelen. Toch wist ik niet hoe het zou worden. Ik wenste het wel, omdat ik wist dat het mij nooit had teleurgesteld. Zo zingen de engelen dan ook over hoe het spoedig zal worden.

Ds

Verblijd je in mensen met lange gezichten? Nee, de aarde zal vol van vreugde zijn en de vrede zal heersen op de aarde en in de harten van mensen. Niemand zal meer verdriet kennen, geen ziekte en geen pijn. Begrijp je nu waarom die engelen zo aan het jubelen zijn? Dit gaat over de nabije toekomst!

IMMANUEL

God zal in ons midden zijn en in ons! Wauw! Wat zeg ik nou? Dit is toch de juiste samenvatting van wat ik net schets? Maar het is ook de naam van het Kindje in de kribbe! IMMANUEL! Weet je daarom zongen de engelen dit bij Jezus geboorte. Ze zingen helemaal niet over Jezus geboorte, maar ter gelegenheid van Zijn geboorte. Zij kende Jezus al meer dan 4000 jaar en hadden daarom het volste vertrouwen in dat Hij dit zou bewerkstelligen. Daarom beweren zij ook niet dat er vanaf dat moment vrede op aarde was. Anders had Jezus missie gefaald. Laat dit jouw adventsverwachting zijn: Vrede, Vreugde en Eeuwigleven! Want daar kwam Jezus voor. Dat is de wens uit Gods Vaderhart voor jou en mij! Dat zijn pas gezegende kerstdagen en een vrolijk nieuw jaar in eeuwigheid.

Amen

Tijdens de kerstdienst keren we terug naar de herders en duiken we in het verhaal om door hun ogen het Kindeke Jezus te zien!