Geopende Deur

Leestijd: 21 minuten

Ezechiel heeft door zijn boek heen het over een wachter. Eigenlijk noemt God Ezechiel een wachter. Dit is een verrassend scherp beeld, dat gepaard gaat met een zeer scherpe boodschap. Maar op zijn tijd mag het ook wel eens scherp zijn. Gods Woord is ten slotte een tweesnijdend scherp zwaard. Misschien niet een populaire boodschap, maar het zal blijken dat een populaire boodschap alleen van een ontrouwe wachter kan komen.

De onderstaande tekst is slechts een preekschets en bevat gedachten die tijdens de dienst ter sprake zouden kunnen worden gebracht. Deze dienst is gehouden in de ABC Gemeente Zuidplas in Zevenhuizen. De video opname zal dan ook afwijken, daar er is gesproken wat de Geest gaf om te spreken en nadat er reacties en vragen gedurende de dienst kwamen.

Play

Inleiding – Wat vooraf ging 

Ezechiël zit aan de rivier de Kebar op het strand. Het is zijn verjaardag, maar het is niet bepaald feest voor hem. Nee, vandaag is juist een extra deprimerende dag. Ezechiël is een leviet en is vandaag 30 geworden. De dag dat hij zou beginnen als priester in Gods tempel. En waar is hij? In Jeruzalem? Nee, hij zit in een ondragelijk heet oord. Sterker nog: Hij heeft Jeruzalem nooit gezien. Zijn moeder was hoogzwanger toen ze in Babel kwamen. 4 maanden na hun aankomst werd Ezechiël geboren. Mogelijk is hij niet opgevoed door zijn ouders. Want uit Eze 10:13 blijkt dat hij geen Hebreeuws sprak of verstond.

Desondanks heeft een grote liefde voor God, maar heeft God hem nu in de steek gelaten? Toekomst is er niet voor hem. Hij is onnut geworden. Doelloos. Zonder missie. En dan overkomt hem iets dat vergelijkbaar is met Johannes op Padmos. Ook Johannes zat in een verbanningsoord en leek een doelloos bestaan te hebben gekregen. Zie Eze 1: Opeens begint het te stormen vanuit het noorden. Vreemd zal dat zijn een noorderwind in een gebied waar het over de 50 graden kan worden.

Het visioen van Ezechiel

Maar dan schiet er opeens bliksem uit de hemel, omringt door een wolk van vuur. Uit het vuur komt een goudglans en daarin ziet hij lichtende wezens met menselijke vormen, maar dan van enkele meters hoog, met vier gezichten. Het gezicht van een mens, een leeuw, een arend en iets wat hij eerst houd voor een stier, maar later begrijpt dat dit het gezicht van een cherub, een troonengel, is. Hun voeten staan op een wiel, waarbinnen een wiel in de omgekeerde richting zit, zodat deze als een bal alle kanten op kan rollen. Zowel horizontaal als verticaal. De benen zijn recht en hebben geen knieën en enkels, zodat de benen niet kunnen buigen en zelf de looprichting bepalen.

We lezen dat troont op de cherubs (2Kings 19:15). Deze trooncherubs hebben 4, en niet 6, vleugels daar zij niet vliegen. Met 2 vleugels kunnen zij hun ogen bedekken voor Gods heerlijkheid en met 2 hun voeten – in Ezechiëls geval kunnen ze God niet zien, lijken het meer draagarmen, waar handen aan vast zitten. Boven hun hoofd dragen zij een plateau met daarop een troon, waar de HEERE op is gezeten. Deze immens machtige wezens kunnen niet zelfstandig kiezen waar ze heen gaan of wat zij doen. Zij zijn volledig dienend en gehoorzaam om God te dragen, onvoorwaardelijk. En dat is wat God Ezechiël duidelijk wil maken: Dit verwacht ik ook van jou en elke opvolger na je! Een andere naam voor engelen, zijn wachters. En dat is gelijk het centrale thema in de visioenen van Ezechiël.  

Kenmerken van Wachters 

We lezen met regelmaat in de Bijbel over wachters, een begrip wat we als normaal zien en gelijk daarom makkelijk negeren als gewoon een historisch feit. Waarom zou je daar ook aandacht aanbesteden? Omdat het één van de beelden zijn die God gebruikt om aandacht te trekken, voor wat onze verantwoording is. Wat is kenmerkend voor een wachter? Deze stond veelal op de wachttorens die op de hoeken van de stad waren gebouwd, boven de poorten en op strategische punten, zoals de Toren van David in Jeruzalem. De wachters op de toren en muren gaven het bericht de commandant van de wacht in het koninklijk paleis en deze rechtsreeks aan de koning of stadsoudste. Een wachter had een aantal taken en punten voor op de inwoners: 

1. Hij zag vanuit een hogere positie dan de inwoners van de stad 
2. Hij zag vooruit, want anderen nog niet konden zien 
3. Hij was waakzaam om zowel het goede als kwade tijdig aan te kondigen, zodat men voorbereid was 
4. Hij waarschuwde voor dingen die  nog ver weg waren 
5. Hij was degene die bescherming bood door te alarmeren en om de eerste en meest cruciale klappen op te vangen. De keerzijde was dat hij daarmee ook het eerste slachtoffer van de aanval zou kunnen zijn.  
6. Hij was een directe link de koning en zijn volk 

Soorten van wachters

Als we de Bijbel er op nalezen komen we daar 3 soorten wachters tegen.  

1. In de eerste plaats uiteraard militairen en:  
2. In de tweede plaats Gods dienaren, Zijn profeten. We zullen vandaag zien dat dit vergelijk overduidelijk is, in alle facetten. Zoals in Ezechiel en Jeremia
3. Engelen worden ook wachters genoemd, onder andere in het boek Daniel. Wie de boeken van Henoch kent, weet mogelijk dat het eerste boek ook het Boek der Wachters heet, wat handelt over de tweede val van de engelen in Genesis 6

Gods communicatie tot het volk

8 vaderen tot Mozes – wachters van de waarheid

Om dit beeld goed te begrijpen, moet je ook realiseren dat God anders communiceerde met de mensen, dan tegenwoordig. In eerste instantie sprak God tot Jakob vrijwel uitsluitend tot de oudste van het menselijke geslacht. Laten we zeggen de informele hogepriester: Adam kende Methusalem. Methusalem kende Noach en tot slotte Sem, die we later tegenkomen als Melchizedek de priester van de Allerhoogste God. Hij kende persoonlijk Abraham. En her en der was een uitzondering, zoals we zien bij Henoch ten tijde van Adam en Job, die waarschijnlijk ergens tussen Sem en Abraham leefde. Gezien de enorme leeftijden, waren er niet veel mensen nodig over de eerste 2000 jaar mensheid, om Gods Woord zuiver mondeling te kunnen overdragen.  Wel geteld 5 tot aan Izak.  Op deze wijze waakte zij of misschien moet ik zeggen God als een wachter over de trouwe overdracht.

Tot Mozes volgen opnieuw 5 wachters: Izaks kleinzoon was: Levi kende Mozes’ vader. Vanaf Mozes sprak God door de mond van de Levitische priesters tot Israël, met Aäron als hoofd, als de eerste hogepriester.

De profeten uit de Levieten

Uit de Levieten kwamen de profeten voort, tot de scheuring van Israël. Daarna weten we niet van elke profeet of hij uit de stam van Levi kwam, maar de meeste in elk geval wel, mogelijk dus alle. Hoewel nergens in de Bijbel staat dat een profeet alleen uit Levi mocht voortkomen. Deze profeten spraken zelden rechtstreeks tot het volk, maar werden gezonden tot de koningen en de vorsten, die het Woord van de Heere ten uitvoer moesten brengen en daarmee verantwoording moesten nemen voor het geestelijk welzijn van het volk.

De Heerlijkheid van God naar Babel

Totdat het eerste deel van Israël in ballingschap gaat. Dan verschijnt Gods heerlijkheid opeens in Babel aan Ezechiël. Dit was choquerend daar deze alleen verscheen bij de tabernakel en later de tempel. Later ziet Ezechiël waarom, namelijk dat de heerlijkheid van de Heere van Zijn tempel en Jeruzalem is weggenomen en daarna wordt overgegeven aan de verwoesting. Vanaf Ezechiël spreekt God direct tot het volk, daar de koningen niet meer leiding geven aan volk of nog aan een handje vol mensen als vazal van de overheersers.  

De overeenkomst tussen profeten en wachters

Laten we nu eens terugkeren naar die wachters. Zie jij de overeenkomsten met de profeten? 

1. Even als de wachters stonden de profeten figuurlijk dichter bij de hemel, dan het volk, zoals de wachter letterlijk dichter bij de hemel stond doordat hij op een hoge plaats was. Zo heeft God Zijn profeten ook op een bijzondere hoge plaats gezet 
2. Zag een wachter letterlijk ver vooruit vanuit zijn hoge positie, zo zag de profeet ook ver vooruit, maar dan in de tijd. Zij mochten vanuit hemels perspectief zien, wat op aarde gebeurde. Het volk leek vaak op kind dat onderaan de muur zat te spelen, toen de wachter riep: “De vijand komt er aan!”. Maar dat kind zei tegen de mensen: “Dat is onzin, kijk maar ik zie jullie gewoon jullie werk doen, wij spelen lekker en die wachter wijst daarheen. Ik zie daar niks.” Nee, logisch, daar stond de muur, waar dat kind niet doorheen kon kijken. Zo verging het de profeten ook. Het volk zag dat het leven zijn gangentje ging en weigerde te geloven dat de profeten hun blik over de muren van ongeloof en tijd heen keken. 
3. De wachters kondigde aan als er wetenswaardigheden waren. Meestal goed nieuws: Een boodschapper kwam er aan, een grote vracht kwam binnen, belangrijk bezoek was onderweg, enz. Maar zij waren ook de eerste die zagen als vijanden aankwamen, boodschappers met gescheurde kleding (wat een teken van onheil was). Zij herkende, blijkt uit verhalen, welke boodschapper er onderweg was, aan zijn rij- of loopstijl en zij wisten vaak al of het een boodschapper was voor goede of slechte tijdingen. Schijnbaar waren daar afzonderlijke boodschappers voor. Zo moesten de profeten de boodschap van God tijdig brengen. Dat was ook gewoon goed nieuws. Het boek Jesaja getuigd van veel goede boodschappen, maar de meest relevante voor de geschiedenissen, waren de onheilsboodschappen, omdat die grote impact op de geschiedenis hadden. Hierdoor lijkt het misschien dat een profeet, bijna altijd, negatieve boodschappen moeten brengen.  
4. Nu waarschuwde de wachter niet alleen voor wat je niet kon zien en onderaan de muur was, maar ook voor wat zich aan de horizon begon te ontvouwen. Zij moesten vertellen wat ze zagen en wat het gevolg was als de situatie onveranderd bleef. Er moesten dan beslissingen worden genomen om de situatie te veranderen. Poorten open of dicht. Mensen moesten in de stad komen of juist de stad uit gaan. Er moesten soms soldaten in positie worden gebracht, om te verdedigen of bepaalde plaatsen in gereedheid worden gebracht. Zo was het ook met de profetie. Dat was geen toekomstvoorspelling, maar de uitkomst als het volk onveranderd bleef voortleven.  
5. Even als de wachters moesten de profeten het volk alarmeren. En dat vond het volk niet altijd even leuk. Het stoorde hun leven. Het prikte dat Gods boodschap het leventje verstoorde. De Engelse kennen de uitdrukking “don’t kill the messenger”. Maar dat is precies wat er wel gebeurt. De wachter krijgt of klappen omdat hij het leven van de stadsbewoners in het honderd schopt met zijn alarmgeroep of hij mag de eerste pijlen opvangen die over de muur vliegen, omdat hij de voorhoede vormt.  
6. Tot slot was de wachter de directe link tussen de partijen in. Hij moest de koning melden als er goed of slecht nieuws was. Als de koning een aankondiging had aan het volk of aan de vijand, dan werd dit vanaf de muur of poort omgeroepen, zodat zoveel mogelijk mensen het konden horen. Dat was ook de rol van de profeten. Zij moesten Gods boodschap aan het volk via de vorsten bekend maken en vaak gelijk ook de boodschap van God geven aan de vijanden van Zijn volk. 

Een ondankbare verantwoordelijke roeping

Een verantwoordelijke en ondankbare baan dus. Waarom zou je het dan doen? Simpel: Uit gehoorzaamheid en passie. Nu heeft God eeuwen lang Zijn profeten vroeg en laat naar Zijn volk gestuurd, door Zijn boodschap aan haar leiders bekend te maken, maar zij keerde zich van God af en luisterde niet. Nu is het onmogelijke gebeurt. De boodschappers waren ontrouw. Nu heeft God zich teruggetrokken van Zijn tempel en heilige stad. In plaats daarvan is Hij vertrokken naar het heidense Babylon en vraagt God Ezechiël, zich rechtstreeks tot het volk in ballingschap te keren.

Als het ware zegt de Heere: ‘Je kunt bij Mij geen halve wachter zijn.’ Wat heb je aan een wachter die wel meld als een grote lading handelsware aankomt en zijn mond houd als er een leger in aantocht is? Die is waardeloos. Je zou nog meer hebben aan een wachter die het omgekeerde deed. Hij moest het goede nieuws (Evangelie) als het slechte nieuws (oordeel) spreken, zonder voorbehoud. En natuurlijk weten we allemaal dat dit zo werkt. Maar als zo’n wachter, alleen omdat hij vriendjes wil blijven met de stadsbewoners, nalaat het slechte nieuws te brengen, hoe denk je dat hij geoordeeld zal worden wanneer de stad in brand wordt gestoken en mensen worden vermoord? Zou hij niet terecht worden gesteld?

Zo zegt de Heere ook: Hetzelfde geldt voor elke profeet die zwijgt als de boodschap hem niet uitkomt, hij bang is iemand tegen zich in  het harnas te jagen of om welke reden dan ook, maar één keer zijn taak verzaakt. 

Een spreker en een wachter

In het Hebreeuws heet een profeet een nabiy, een spreker. Een wachter heeft in het Hebreeuws 3 verschillende woorden. Dat kan zoiets als een uitkijk of  dienaar. Maar de teksten waar ik vandaag aan refereer uit de profeten, wordt gesproken over een shamar, dat kan je vertalen als doen of houden. Wat bedoelen ze dan? Nakomen, vasthouden met de daad en in je geheugen, weerhouden, opletten, behoeden, leiding hebben, beschermen of in leven houden. Met andere woorden, het oud-Nederlandse woord ‘hoeden’ strookt het beste met het Hebreeuwse shamar.  Net zo als je zegt dat een herder schapen hoedt. Daar zijn alle betekenissen ook op van kracht. Hij is voor ze verantwoordelijk, is hun uitkijk, hun zorgdrager, hun beschermer en hun leiding. Dat is de taak van de profeet, de spreker in opdracht van God.  

Val jij in die beschrijving? Wat denk je? Het woord profeet klinkt zo eng groot, is het niet? Wie noemt zichzelf nu zo? Met Ezechiël veranderde er iets opzienbarends groots in Gods communicatie.

Geroepen tot gehoorzaamheid

Straattoneel van de belegerde stad

Hij spreekt vanaf dan rechtstreeks tot de mensen en zij moeten gehoorzaamheid leren. De Heere gebruikt hiervoor Ezechiël als extreem voorbeeld. Zie: Eze 4. Hij moet meer dan een jaar op de stoep van zijn huis dag en nacht gaan liggen. Voor hem heeft hij een stenen maquette gebouwd van Jeruzalem. Maar tussen die maquette en hem in staat een ijzeren bakvorm, zodat het zicht op mini-Jeruzalem hem wordt ontnomen. Wel geteld mag hij:

• 1 liter water,
• 200 gram bijna oneetbaar brood en
• 1 gerstenkoek gebakken op koeienmest eten.

Daar moet hij vastgebonden met touwen liggen, zodat hij niet per ongelijk ook maar één keer van zijn zij kan draaien of anders van positie veranderen. De arm waar hij op ligt moet ontbloot zijn en met uitgestrekte arm en vinger wijzen naar mini-Jeruzalem. Dat was fysiek enorm pijnlijk. Net voldoende eten en drinken om bij voldoende verzorging niet te bezwijken. Maar hij lag daar dag en nacht, 390 dagen op zijn linkerzij en 40 dagen op zijn rechterzij liggen. Dat betekend zomer en winter, weer en onweer.

De rivier of eigenlijk het kanaal Kebar, stroomde door het huidige Afaq in Irak, waar het in de winter tussen -5 en 25 graden is en in de zomer tussen de 25-50 graden heet. Afgelopen jaar viel er 15 keer regen van minder dan 1 tot 3mm, met 1x een wolkbreuk van 40mm. Ofwel ondragelijk klimaat om op 1 liter water te moeten teren en je niet kunnen bewegen. Hoeveel gehoorzaamheid is daar voor nodig, om daar gehoor aan te geven?

Straattoneel van Ezechiels haar

Zie Eze 5. Later vraagt God om in het openbaar met een vers geslepen zwaard zijn baard en hoofdhaar er af te scheren, op een weegschaal te leggen en te verdelen en daarna een deel in de brand steken in het midden van de stad. Een derde deel moest hij buiten de stad op de grond gooien en met het zwaard op in hakken, totdat het tot niets was vergaan.  En een derde moest hij meenemen naar een hoog punt en in de wind laten wegwaaien. Gezien Ezechiëls afkomst en de duur dat hij zijn haar niet heeft mogen scheren was dit zo’n 40cm hoofd- en baardhaar. Dat is meer dan een kilo haar geweest. Dat was dus voor vele mensen zichtbaar.

De geloofwaardigheid van de wachter

Maar visualiseer dit nu allemaal eens en verplaats jezelf nu eens in Ezechiël of stel voor dat hij je man of zoon was. Wees eens eerlijk zou jij hebben gehoorzaamd? Hoe zou jij naar Ezechiël hebben gekeken? Psychotisch? Godsdienstwaanzin? Een aandachtstrekker? Weet je wat Ezechiël deed? Gehoorzamen als een soldaat, als een wachter, wetende dat dit waarschijnlijk zijn dood zou zijn. Ze zouden de spot met hem drijven. Ja letterlijk op hem spugen en hem mijden als een onreine. Ja, ik geloof echt dat jullie bijna allemaal bereid zouden zijn om te sterven voor de naam van onze God, indien dit van je werd geëist.

Maar als dit nu van jou werd gevraagd? En je medegelovige man, vrouw, broers, zussen, kinderen en gemeenteleden, je beste geloofsvrienden allemaal tegen je zouden zeggen: “Joh, zoiets vraagt God niet van je! Gebruik je verstand. God vraagt je niet je zelf te vernederen, te verontreinigen of jezelf belachelijk te maken. Of: Stop hiermee, je maak ons en wat erger is God tot een spot. Waag het niet om zo Gods naam te misbruiken! Zulke dingen heeft de Heere Jezus toch ook nooit gedaan!” Zou je toch niet achter de oren zijn gaan krabbelen? Ja, geloof mij het ambt van een gehoorzame wachter is zwaar! 

De kwetsbare wachter op de muur

De sjofar

Maar nu zijn jullie allemaal strijdvaardige gelovigen. Jullie hebben allemaal de wapenen van het geloof gekregen. Wij horen de strijdkreet al klinken: “Voorwaarts christenstrijders! Treed uws Konings spoor!” Zingen jullie dat nog wel eens? Ik wel hoor. Met trotse moed! Moest Ezechiël dat gaan doen? Mogelijk denk je van wel. Nou, nee. Hij lag daar half naakt vastgebonden op de grond. Geen eens in staat zich om te draaien. Nou denk je mogelijk: “Wat heeft dat nu met een wachter te maken?” Alles!

Een wachter stond op de muur, zijn enige beschutting was de rand van de muur en mogelijk een helm. Ja maar, hij was een soldaat, zou je zeggen. Natuurlijk dat was hij. Maar geen soldaat op de grond, maar op de uitkijk. Wat heeft hij aan een zwaard op de muur? Denk je dat hij één vijand er mee kan raken of imponeren? Wie denk je dat de eerste klappen krijgt? De heldhaftige soldaten in vol ornaat achter de muur, of de wachter op de muur? Laat God een wachter dan weerloos zijn? Nee. Hij heeft wel zijn gereedschappen gekregen. In de eerste plaats een sjofar om te waarschuwen.

Precies genoeg pijlen

In de tweede plaats een boog en enkele pijlen. Maar hij kan er niet meer afschieten, dan dat hij heeft meegekregen. Geen één meer! Soldaten op het slagveld kunnen nog pijlen van de grond rapen en hergebruiken, maar een wachter moet het doen met de pijlen die hem zijn toevertrouwd. En als ze op zijn, wat dan? Mag hij er dan vandoor? Nee, hij moet op zijn post blijven, anders zou hij hoogverraad plegen. Zie je hoe kwetsbaar een wachter is?

• Als wachter is jouw eerste taak simpelweg te gehoorzamen.
• In de tweede plaats op de uitkijk te staan.
• Als derde plaats te waarschuwen.
• In de vierde plaats je te weren met uitsluitend de pijlen die God jou heeft gegeven. Niet die van een ander. Je kunt je niet als een held in de strijd werpen en profiteren van je snelheid en kracht of behendigheid met je zwaard. Nee, wachter sta op je post! Daar is doodsverachting voor nodig.  

Een ontmoeting met een huidige wachter

Ik heb in mijn leven slechts één man gekend die zich een wachter noemde. Hij was niet populair. In de kerk werd hem gevraagd zijn mond te houden. Hij leefde een eenzaam leven van een eenvoudige man, met een kinderlijk geloof en altijd in gebed en gereed om te getuigen. Geen populaire man dus. Toch stond hij op Gods bevel steeds op in de gemeente en sprak of zong wat de Geest hem gaf te spreken. Nee, mooi zingen kon hij niet. Maar hij deed het. Als kind heeft hij letterlijk iedereen om hem heen en boven op hem zien en voelen sterven, toen de vrouwen en kinderen in zijn vernietigingskamp werden neergemaaid toen de Russen in aantocht waren.

Als Joods kind kwam hij in Nederland. En in de eenzaamheid openbaarde Jezus zichzelf als zijn Messias. Deze eenling, zei altijd slechts eenvoudig: “God heeft mij geroepen tot een wachter over het huis van Israël!” De tranen sprongen mij van de zomer in de ogen, toen ik onderaan de muur van Jeruzalem een eenvoudige steen lag liggen met deze woorden er op gegraveerd. Ik hoorde zijn stem 4500km verderop getuigen! Gehoorzaamheid woog voor hem altijd zwaarder dan populariteit. Daar kunnen wij veel van leren. Ik heb namelijk graag mensen hun instemming.

Goddelozen en Rechtvaardigen

Tot wie moest Ezechiël nu spreken? Tot alle inwoners van de stad. En God verdeelde deze in twee groepen: Goddelozen en rechtvaardigen. Wat beschrijft dit? Alle soorten van mensen. Mensen die deze zaal vullen. Oke, ik weet het is fijner als ik zeg: De rechtvaardigen zijn jullie en de goddelozen lopen daar buiten. Maar helaas dat is niet het plaatje wat God hier schetst. Hier zitten vandaag rechtvaardigen én goddelozen! Dat maakt mij vandaag tot een wachter. Nee, ga nu niet zeggen dat ik arrogant ben. Dat is vandaag een feit. Net zo als de oudsten en kerkbestuur ook wachters zijn.

Jullie zijn de rechtvaardigen en goddelozen. En zo God het geeft lopen jullie straks de deur uit en kom je thuis. En ook daar heeft God jou aangesteld als een wachter van je gezin. Of een wachter in je klaslokaal. Mogelijk als een wachter van Zevenhuizen. Of waar Hij jij ook heeft aangesteld. Dus ik wil je vragen jezelf aangesproken te voelen als ik spreek over rechtvaardigen en goddelozen, even als ik spreek over wachters. Want in alle gevallen spreek ik het Woord des Heere tot jou persoonlijk! Dus open nu je oren en je hart en luister aandachtig wat God tot je spreekt! 

Ik zal het bloed van jouw hand eisen

Ezechiël moet als wachter de sjofar blazen. Daar klinkt het geluid, het waarschuwingssignaal. Wie worden er gewaarschuwd? Alleen de goddeloze in de stad? Nee, natuurlijk niet! Ook de rechtvaardigen. De vijand maakt geen onderscheid tussen een rechtvaardige en een goddeloze. Zo moet Ezechiël ook de rechtvaardigen en de goddelozen waarschuwen. En dat maakt God hem met niet mis te verstane woorden duidelijk. God zegt duidelijk: “Als ik tegen de goddeloze zeg: U zult zeker sterven, en u hebt hem niet gewaarschuwd en u hebt niet gesproken om de goddeloze voor zijn goddeloze weg te waarschuwen om hem in het leven te behouden: die goddeloze zal in zijn ongerechtigheid sterven, maar Ik zal zijn bloed van jouw hand eisen!”

Wow, dat is wat! Als je iemand in jouw omgeving nooit heb gewaarschuwd dat hij op weg is naar zijn eeuwige ondergang en hij gaat verloren, dan zal God jou hier op afrekenen. De HEERE zegt tegen Ezechiël en daarmee tot jou: “Ik zal hun bloed van jouw hand eisen!” Eze 3:18 Dit woord herhaald Hij in Eze 33:6: “Als de wachter het gevaar ziet en waarschuwt niet, dan is dat leven wel in zijn ongerechtigheid weggenomen, maar zijn bloed eis Ik van de hand van de wachter” Eze 33:6

Wie zijn de goddelozen?

Natuurlijk heb jij het in je Bijbel gecheckt en zeg: “Ja maar, het gaat hier over fysiek gevaar. Dat moet je niet gaan vergeestelijken.” Nee, dan heb je het deze keer mis, want God zegt er gelijk achter aan: “Jij, mensenkind, Ik heb jou aangesteld tot een wachter!” Eze 33:7 En daarna herhaald God dezelfde woorden uit hoofdstuk 3 weer.

Steek nu je hand eens in eigen boezem: Hoe vaak heb jij dit nagelaten. Heb jij je buurman ooit verteld dat Hij zich moet bekeren? Hoe vaak heb je je kinderen duidelijk gemaakt dat er een verandering in hun leven nodig is en je niet automatisch gered bent? Heb jij je daarbij ook wel eens afgevraagd wie de goddelozen zijn? Zijn dat alleen heidenen die God niet erkennen als de enige en ware God? Nee. Daar telt God in het boek van Ezechiël ook de mensen op die wel in de waarheid zijn opgevoed, maar er niet zo zwaar meer aan tillen. Ze respecteren het geloof wel, maar leven er niet meer uit of hebben het tot een bijzaak gemaakt.

Eigen gerechtigheid en eigenzinnige godsdienst

Een andere groep die de Heere hier toe rekent zijn de mensen die er hun eigen geloof van hebben gemaakt. Beide een verschijnsel wat we veel zien in de kerken en in onze families. Regelmatig krijg ik vragen als: “Ja, mijn vader geloofd wel niet dat Jezus is de Christus, maar hij leeft heel vroom. Hij is echt een goed mens. Daar kan menig christen een voorbeeld aan kunnen nemen. Als hij sterft, dan gaat hij toch niet naar de hel? Dat is toch niet fair?”

Of: “Hoe zit dat dan met bijvoorbeeld moslims in landen waar ze nooit van onze God hebben gehoord. Daar kunnen zij toch niks aan doen. Ze hebben altijd netjes geleefd. Zij worden toch niet naar de hel gestuurd?”

Of: “Mijn ouders zijn echt heel gelovig en leven vroom en trouw. Maar ze durven zich geen kind van God te noemen.” Je wilt niet weten hoe graag ik dan zou zeggen dat het wel goed komt. Alles in mij schreeuwt dat wel. Maar is Gods Woord hierin dan niet duidelijk? De Heere Jezus zegt in Luc 12:48: “Wie Zijn wil niet gekend heeft en gedaan heeft wat slagen verdienen, zal met weinig slagen geslagen worden”. Dus ja, zij zullen wel de straf moeten ondergaan, maar niet in gelijke mate met wie de weg wel geweten heeft, maar deze niet heeft bewandeld. 

Wie zijn de rechtvaardigen?

Maar dit is niet de enige tot wie Ezechiël zijn waarschuwingen moet zenden. Even als een stad die wordt bedreigd, moet je iedereen waarschuwen. Als je alleen de slechte  mensen waarschuwt en de vijand komt, zullen ze alsnog de goede mensen pakken. Wat een waardeloze wachter zou je dan zijn. Desondanks gebeurt dit maar al te vaak wel. Er wordt opgeroepen tot zending en evangelisatie en zijn de mensen eenmaal aan boord, dan is alles koek en ei. Heel duidelijk blijkt uit het woord van vandaag dat dit niet het geval is. Dogmatisch gezien geloof ik absoluut “eens gered is altijd gered”. Maar Ezechiël moet zich ook richten op de rechtvaardigen. Zij gingen er van uit dat het tussen hen en God wel snor zat, omdat zij zelf hun best deden en daarbij dat zij het nageslacht van Israël waren.

Ook voor hen heeft hij een waarschuwing. En ook wat hen betreft heeft God een indringende waarschuwing: “Jullie leven wel als rechtvaardigen. Maar jullie zijn bezig om zelf een vroom bestaan te hebben. Maar ondertussen raakt het jullie niet meer dat volksgenoten Mijn wegen hebben verlaten. Jullie menen dat dit ieders eigen verantwoording is. Maar omdat jullie niet bidden en smeken om hun behoud en geen verdriet hebben over de zonden van jullie land- en stadsgenoten, zal Ik jullie evenmin sparen. Daarnaast zijn er onder jullie die zonden verborgen houden voor de buitenwereld en tonen je vromer dan zijn. Je vind je eigen rechtvaardigheid een voldoende prestatie.”

Dan zegt God tot Ezechiel: “Als je naar de rechtvaardige wordt gestuurd om ze te waarschuwen en je laat het na, weet dan dat Ik hen verloren laat gaan vanwege het doorgaan in deze zonde. Ik zal al hun vroomheid en goede werken niet laten meetellen in het oordeel.”

Is God wel rechtvaardig?

Wow, Heer is dat geen te harde boodschap? Ik weet niet hoe jij in elkaar zit, maar ik heb de neiging om naar God te kijken als een Vrouwe Justitia, die een weegschaal in de hand heeft. Aan de ene kant je rechtvaardigheid en aan de andere kant mijn zonden. Dan moet hij minimaal in balans zijn of doorslaan naar de rechtvaardigheid. Natuurlijk weet dat het zo niet is, maar toch is dat stiekem mijn beeld van wat eerlijk is.

Ooit zag ik het verhaal van een hoge nazi-officier die een vernietigingskamp had geleid. Na de oorlog vluchtte hij naar een eiland waar veel Joden leefde en heeft hun tot zijn 93^e voorzien van scholen, ziekenhuizen, buurthuizen, speeltuinen en heeft zijn leven aan liefdadigheid gewijd. Hij was de filantroop en held van het eiland. Niemand, zelfs zijn kleinkinderen die bij hun lieve opa woonde, hadden een idee van zijn verleden, tot hij werd opgespoord en gearresteerd.

Al zijn goede daden, maakte zijn verleden niet ongedaan. Dat is het recht. En nu waarschuwt God in o.a. Eze 3:20 en later in Eze 33: Als een rechtvaardige zich van zijn gerechtigheid afwendt en onrecht begaat en Ik een struikelblok voor hem leg, zal híj sterven. Omdat u hem niet gewaarschuwd hebt, zal hij in zijn zonde sterven. Zijn rechtvaardige daden die hij gedaan heeft, zullen niet meer in herinnering gebracht worden, maar zijn bloed zal Ik van uw hand eisen. Zie je dat ik het niet overdrijf.

Angst om te verliezen

Ook Ezechiël zal in sommige situaties hebben gevreesd vrienden voor het hoofd te stoten, ze kwijt te raken. Mensen die hij kent als zijn medestrijders. Mensen waar hij geestelijk mogelijk tegen opkeek. Hij moet zich keren tegen de hogepriester. Later komen de oudste van Jeruzalem, in Eze 13 – als Gods Geest hem daarheen heeft getransporteerd uit Babel – in zijn huis om hem heen zitten om God te raadplegen en wenden voor aandachtig zijn onderwijs te ontvangen. (en mogelijk meende ze het ook nog dat ze oprecht waren) Dan moet Ezechiël hun keihard de deur uitsturen en vertellen dat ze niet moeten menen, nu de nood aan de man is, dat ze bij God moeten aankloppen, terwijl ze in het verborgene zich tot hun stinkgoden eerst hadden gewend. God prikt er dwars doorheen.

Is God nu zo snoeihard? Ik denk dat er geen Bijbelboek is waar God in zo’n grote woede spreekt als in Ezechiël. Doch Hij sluit ook af met Evangelie. Want, zegt God, als zij eindelijk gaan inzien wat nu echt de reden van Mijn afwijzing is en er radicaal mee breken: Dan zullen zij Mij tot een volk zijn en Ik zal hun tot een God zijn, spreekt de Adonai Jahweh. Eze 14:11 Maar dat perspectief krijgt Ezechiël niet bij voorbaat. Nee, hij moet Gods woord spreken en als hij dit enig keer zal nalaten, dan zal God hun ondergang van zijn hand eisen!

Een nieuw verbond en dezelfde verantwoording

Ik hoor op deze afstand diverse mensen als denken: ‘Hé Bos, wacht even. De Heere Jezus is gekomen en heeft verzoening gedaan voor alle zonden. Dat was het 1^e Verbond, maar wij zijn onder het 2^e Verbond!’ O, is dat zo? Dat is een dwaalleer die heel sterk post heeft gevat in Nederland, nadat deze overwaaide in de jaren ’60 uit de VS. Dit ging geleidelijk en heeft de algemene gedachtengang in de kerken overgenomen. Maar het is een leugen. God veranderd niet. Niet in Zijn liefde en niet in Zijn rechtvaardigheid. Laten we er voor waken dat we geen Yin Yang van God gaan maken. Dan vermengen we het heidendom met het Christendom/Jodendom. Jezus’ bloed reinigt van elke zonde, volgens Rom 3:24. Amen

! Vergeet niet dat hiervoor ook reeds de offerdienst was ingesteld en dat door Jezus’ komst dit Evangelie tot ons is uitgegaan. De heidenen deelde niet in deze verlossing. Maar vergeet ook niet dat Jezus sprak Mat 5:17-18: Ik ben niet gekomen om ze af te schaffen, maar om ze tot vervulling te brengen. Ik verzeker jullie: zolang de hemel en de aarde bestaan, blijft elke jota, elke tittel in de wet van kracht, totdat alles gebeurd zal zijn. Vervullen betekend niet zoiets als de fles vol maken, zodat er niks meer in hoeft. Nee, dat betekend dat Christus zich er volledig aan heeft gehouden in Zijn leven. Pas op voor deze misvatting!  

Persoonlijke bekentenis

Maar nu terug naar onze boodschap: Toen Andre mij vroeg of ik bij jullie wilde spreken heb ik gelijk ‘ja’ kunnen zeggen, want daar bidt ik al 2 jaar om, omdat de Heere deze gemeente op mijn hart heeft gelegd, vanaf dat ik de eerste keer de ABC-gemeente heb bezocht. En ik  had geen flauw idee waarom. Want het was puur nieuwschierigheid dat ik hier langskwam. Toen ik later weer kwam, heb ik weer weken geworsteld aan Gods troon: “Waarom heb u deze gemeente zo zwaar op mijn hart gelegd?” Ik voelde zo’n overwelmende liefde voor jullie en ik kon het niet verklaren. Ik ging gewoon aan de slag om de volgende preek voor te bereiden die de Heere mij had aangewezen. Ik was hier mee begonnen, toen Petra mij belde of ik vandaag wilde voorgaan. Natuurlijk!

Echter daarna brak mij het koude zweet uit. Want wat nu als ik dit woord moest spreken. Ik wilde van God daarom weten of dit wel voor jullie bedoeld was. En ja, de Heere bevestigde dit tot driemaal toe. Maar dat wilde ik niet! Ik heb ondertussen wel minstens 150 andere preken liggen die vrolijker zijn en gegarandeerd instemming zullen scoren. Toen zag ik dat de Heere mij beproefde: Doe jij, wat je de mensen voor houd? Spreken wat je moet spreken, omdat je gezonden bent als een wachter? Ik voel mij voor een jury geplaatst. Maar hier sta ik. Gehoorzaamheid scoort soms in eerste instantie geen welkom applaus, maar toch zal Hij Zijn zegen ook zeker niet onthouden.  

Toepassing

Maar nu genoeg over mij: Wat gaan jullie er mee doen? Ga je gehoorzaam zijn? God heeft ook jou aangesteld tot een wachter om te spreken tot de rechtvaardigen én goddelozen: Bekeerd u, bekeerd u, want waarom zou u sterven? Eze 33:11 en in Eze 18:11: Werp al uw overtredingen van u af en maak een nieuw hart en een nieuwe geest. Waarom zou u sterven? Wees daarom een gehoorzame wachter tegen zowel de rechtvaardige als de goddeloze, want het heeft je eeuwige dood tot gevolg indien je ongehoorzaam bent. Daarbij – en eigenlijk is dat erger – heb je de eeuwige ondergang van vele anderen op je geweten. Aan de andere kant maant de Heere je in deze tot zelfonderzoek en je te bekeren van elke resterende zonde in je leven. Reken niet met je rechtvaardigheid.

Geen wanhoop, maar thuiskomst

Maar gelijk staar ook niet in wanhoop op alle keren dat je niet hebt gewaarschuwd, dat je niet hebt gesproken. Staar je niet blind op die ene zonde in je leven of zelfs niet op die oneindige grote berg zonden, maar breng ze naar het kruis en zeg: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en voor U. Ik ben niet waard Uw zoon te worden genoemd, maar maak mij als een van Uw dienstknechten. Luk 15:18-21 Let eens op dat Hij hier hetzelfde woord nu in het Grieks gebruikt als in het Hebreeuws voor een wachter!

Hoor dan ook het antwoord van onze hemelse Vader: “Haal het beste gewaad tevoorschijn en trek het hem aan en geef hem een ring aan zijn hand en sandalen aan zijn voeten. Want deze, mijn zoon, was dood en is weer levend geworden”. En hij was verloren en is gevonden. En zij begonnen vrolijk te zijn. Luk 15:22-24 Is dat geen genade? Weet je, feest vieren met alleen vergeving en genade, heeft nooit de intense hemelse vreugde, als de harde vermaning niet heeft geklonken. Daarom wil ik vandaag ook eindige met een de oude hymne van vreugde: Genade zo oneindig groot, dat ik die niet verdien. Het leven vond, want ik was dood. Ik was blind, maar nu kan ik zien!. Amen